» داروهای گیاهی و گیاهان داوریی » دم اسب: فواید، کاربردها، و عوارض جانبی
گیاه دم اسب

دم اسب: فواید، کاربردها، و عوارض جانبی

11 اردیبهشت 1403 23۰473

دم اسب، یک گیاه بوته ای محبوب است که از زمان‌های امپراتوری‌های یونان و روم به عنوان یک درمان گیاهی استفاده شده است.

گفته می‌شود که دارای خواص دارویی متعددی است و به طور سنتی برای درمان زخم‌ها؛ بهبود سلامت پوست، مو، و استخوان‌ها؛ و به عنوان درمانی برای شرایط سلامتی مختلف دیگر استفاده شده است.

این مقاله به بررسی دم اسب، از جمله فواید بالقوه، کاربردها و معایب آن می‌پردازد.

دم اسب
گیاه دم اسبی

دم اسب چیست؟

م اسب معمولی یا مزرعه‌ای (Equisetum arvense) یک بوته کوچک دائمی است که به جنس Equisetaceae تعلق دارد.

این گیاه در شمال اروپا و شمال و مرکز آمریکا، و همچنین در سایر مکان‌های مرطوب با آب و هوای معتدل مثل استانهای شمالی ایران به صورت وحشی رشد می‌کند. این گیاه دارای ساقه‌ای بلند، سبز و شاخه‌شاخه‌ای است که از بهار تا پاییز رشد می‌کند.

گیاه حاوی ترکیبات مفید متعددی است که اثرات تقویت‌کننده سلامتی متعددی به آن می‌دهند. از این میان، آنتی‌اکسیدان‌ها و سیلیکا برجسته هستند.

آنتی‌اکسیدان‌ها مولکول‌هایی هستند که بدن شما را از اثرات رادیکال‌های آزاد که می‌توانند به سلول‌ها آسیب برسانند، محافظت می‌کنند. سیلیکا ترکیبی است که از سیلیکون و اکسیژن تشکیل شده و گمان می‌رود که مسئول فواید بالقوه دم اسب برای پوست، ناخن‌ها، موها و استخوان‌ها باشد.

دم اسب بیشتر به صورت چای مصرف می‌شود، که با دم کردن گیاه خشک در آب داغ تهیه می‌شود. همچنین به صورت کپسول و عصاره نیز موجود است.

خلاصه

دم اسب یک گیاه بوته ای است که حاوی ترکیبات مفید بسیاری است، به ویژه آنتی‌اکسیدان‌ها و سیلیکا. این گیاه به صورت چای، عصاره‌ها و کپسول‌ها یافت می‌شود.

فواید بالقوه دم اسب

دم اسب به مدت هزاران سال به عنوان یک درمان گیاهی استفاده شده است و شواهد علمی محدودی از فواید بالقوه آن پشتیبانی می‌کند.

پشتیبانی از سلامت استخوان‌ها

تحقیقات نشان می‌دهد که دم اسب ممکن است به ترمیم استخوان کمک کند.

از طریق سنتز استخوان، سلول‌های استخوانی به نام‌های استئوکلاست‌ها و استئوبلاست‌ها به طور مداوم استخوان‌های شما را بازسازی می‌کنند تا از عدم تعادل‌هایی که می‌تواند منجر به شکنندگی استخوان‌ها شود، جلوگیری کنند. استئوبلاست‌ها وظیفه سنتز استخوان را بر عهده دارند، در حالی که استئوکلاست‌ها از طریق جذب استخوان را تجزیه می‌کنند.

مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهند که دم اسب ممکن است استئوکلاست‌ها را مهار و استئوبلاست‌ها را تحریک کند. این نشان می‌دهد که برای بیماری‌های استخوانی مانند پوکی استخوان، که با فعالیت بیش از حد استئوکلاست‌ها مشخص می‌شود و منجر به استخوان‌های شکننده می‌شود، مفید است.

قرص اکوئیفلکس از دم اسب تولید شده و برای تقویت استخوان و مفاصل کاربرد دارد.

یک مطالعه روی موش‌ها نشان داد که دوز روزانه ۵۵ میلی‌گرم عصاره دم اسب به ازای هر پوند (۱۲۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم) وزن بدن، تراکم استخوان را به طور قابل توجهی نسبت به گروه کنترل بهبود بخشید.

محققان معتقدند که اثر بازسازی استخوان دم اسب عمدتاً به دلیل محتوای بالای سیلیکا در آن است. در واقع، تا ۲۵٪ وزن خشک آن سیلیکا است. هیچ گیاه دیگری به این میزان بالا از این ماده معدنی افتخار نمی‌کند.

سیلیکا، که در استخوان‌ها نیز وجود دارد، با افزایش سنتز کلاژن و بهبود جذب و استفاده از کلسیم، تشکیل، تراکم، و یکپارچگی بافت استخوان و غضروف را بهبود می‌بخشد.

عملکرد به عنوان یک ادرارآور طبیعی

ادرارآورها موادی هستند که دفع ادرار بدن شما را افزایش می‌دهند. اثر ادرارآور دم اسب یکی از خواص پرطرفدار این گیاه در طب سنتی است.

یک مطالعه کوچک روی ۳۶ مرد سالم نشان داد که دوز روزانه ۹۰۰ میلی‌گرم از عصاره خشک دم اسبی به صورت کپسول دارای اثر ادرارآور قوی‌تری نسبت به یک داروی کلاسیک ادرارآور بود. این موضوع به دلیل غلظت بالای آنتی‌اکسیدان‌ها و نمک‌های معدنی در گیاه نسبت داده شد.

گیاه همچنین پتانسیل خود را به عنوان درمانی برای بی‌اختیاری ادرار، فوریت ادرار و نکتوریا – زمانی که شما در شب برای ادرار بیدار می‌شوید – نشان داد.

یک بررسی تحقیقات در سال ۲۰۲۱ نشان داد که دم اسب ممکن است به عنوان درمانی برای شرایط کلیوی از جمله اورتریت و سنگ کلیه پتانسیل داشته باشد.

با این حال، در حالی که این نتایج امیدوارکننده هستند، تحقیقات انسانی فعلی محدود است.

از جمله محصولات تولید شده از گیاه دم اسب که به عنوان ادرار آور کاربرد دارد می توان به کپسول مدریک اشاره کرد.

بهبود زخم و سلامت ناخن‌ها

استفاده موضعی از پماد دم اسب به نظر می‌رسد که بهبود زخم را تسریع می‌کند.

یک مطالعه ۱۰ روزه در ۱۰۸ زن پس از زایمان که طی زایمان اپیزیوتومی (برش جراحی برای تسهیل زایمان) داشتند، نشان داد که استفاده از پماد حاوی ۳٪ عصاره دم اسب بهبود زخم را ترویج و به تسکین درد کمک کرد.

این مطالعه همچنین نشان داد که قرمزی، تورم و ترشح زخم نسبت به گروه کنترل به طور قابل توجهی بهبود یافته است. دانشمندان این اثرات مثبت را به محتوای سیلیکا در گیاه نسبت دادند.

در مطالعات قدیمی‌تر روی موش‌ها، آن‌هایی که با پمادهای حاوی ۵٪ و ۱۰٪ عصاره دم اسب درمان شده بودند، نشان دهنده نسبت بسته شدن زخم ۹۵-۹۹٪ بودند، همچنین بازسازی پوست بهتری داشتند، در مقایسه با گروه‌های کنترل.

علاوه بر این، عصاره این گیاه ممکن است در لاک ناخن برای مدیریت پسوریازیس ناخن، شرایط پوستی که باعث تغییر شکل ناخن‌ها می‌شود، استفاده شود.

یک مطالعه نشان داد که استفاده از لاک ناخن حاوی ترکیبی از عصاره دم اسب و سایر عوامل سخت‌کننده ناخن، نشانه‌های پسوریازیس ناخن را کاهش داد.

با این حال، تحقیقات مستقیم در مورد اثر دم اسب بر بهبود زخم و سلامت ناخن‌ها برای تایید این فواید لازم است.

رشد مو

تحقیقات نشان می‌دهند که دم اسب همچنین ممکن است برای موهای شما مفید باشد، احتمالا به دلیل محتوای سیلیکون و آنتی‌اکسیدان‌های آن.

اول، آنتی‌اکسیدان‌ها به کاهش میکرو التهاب و پیری الیاف مو که توسط رادیکال‌های آزاد ایجاد می‌شود کمک می‌کنند. دوم، محتوای بالاتر سیلیکون در الیاف مو منجر به کاهش نرخ ریزش مو، و همچنین افزایش درخشندگی می‌شود.

برای مثال، در یک مطالعه سه ماهه در زنانی که احساس نازک شدن موهای خود را داشتند، آن‌هایی که دو کپسول روزانه حاوی دم اسب خشک و سایر مواد را مصرف کردند، رشد و قدرت موهای بیشتری نسبت به گروه کنترل داشتند.

سایر مطالعات که بر روی اثرات ترکیب‌های مختلف حاوی سیلیکا مشتق شده از دم اسب تمرکز داشتند، نتایج مشابهی یافتند.

با این حال، از آنجایی که بیشتر مطالعات بر روی ترکیبات چندگانه محرک رشد مو تمرکز دارند، تحقیقات روی اثرات دم اسب به تنهایی هنوز محدود است.

سایر فواید بالقوه

دم اسب به خاطر داشتن بسیاری از فواید بالقوه دیگر شناخته شده است، از جمله:

فعالیت ضد التهابی. مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهند که عصاره دم اسبی ممکن است لنفوسیت‌ها، اصلی‌ترین نوع سلول‌های دفاعی درگیر در بیماری‌های التهابی ایمنی را مهار کند. فعالیت ضد میکروبی.

به نظر می‌رسد که روغن اساسی دم اسب فعالیت قوی در برابر باکتری‌ها و قارچ‌ها دارد، از جمله استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیا کلی، آسپرژیلوس نایجر و کاندیدا آلبیکنس. فعالیت آنتی‌اکسیدانی. تحقیقات نشان می‌دهد که دم اسب سرشار از ترکیبات فنولیک است، گروهی از آنتی‌اکسیدان‌های قدرتمند که آسیب اکسیداتیو به غشاهای سلولی را مهار می‌کنند.

اثرات ضد دیابتی. مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشان می‌دهند که عصاره دم اسب ممکن است به کاهش سطح قند خون و بازسازی بافت پانکراس آسیب دیده کمک کند.

خلاصه

دم اسب دارای فواید بالقوه سلامتی متعددی است، از جمله بهبود سلامت استخوان‌ها، پوست، مو و ناخن‌ها

کاربرد و دوز مصرفی

بیشتر محصولات دم اسبی موجود به عنوان درمان‌هایی برای پوست، مو و ناخن و استخوان به بازار عرضه می‌شوند. با این حال، ممکن است محصولاتی نیز یافت شود که شرایط ادراری و کلیوی را مدیریت می‌کنند.

در مورد دوز مصرفی، یک مطالعه انسانی نشان می‌دهد که مصرف ۹۰۰ میلی‌گرم کپسول عصاره دم اسب — حداکثر دوز توصیه شده روزانه برای عصاره‌های خشک، بر طبق اداره دارویی اروپا — به مدت ۴ روز ممکن است اثر ادرارآوری داشته باشد.

با این حال، دوز مناسب که توسط همه پزشکان سراسر دنیا مورد توافق باشد هنوز توسط شواهد علمی موجود تعیین نشده است.

خلاصه

دم اسب عمدتاً به عنوان درمانی برای پوست، مو، ناخن و مشکلات ادراری مورد استفاده قرار می‌گیرد. دوز ۹۰۰ میلی‌گرم در روز به مدت ۴ روز ممکن است اثر ادرارآوری داشته باشد، اما در کل، دوز مناسب هنوز تعیین نشده است

عوارض جانبی و احتیاط‌ها

افرادی که باردار یا در دوران شیردهی هستند باید از مصرف آن خودداری کنند.

در حالی که تحقیقات روی موش‌ها نشان می‌دهد که دم اسب سمی نیست، اما مطالعات انسانی بیشتر برای اثبات این موضوع لازم است.

دم اسب ممکن است با داروهای ضد رتروویروسی که برای درمان HIV تجویز می‌شوند، تداخل دارویی-گیاهی ایجاد کند.

در افراد مبتلا به بیماری کلیوی، دم اسب ممکن است سطح پتاسیم را به سطوح ناامنی افزایش دهد. افراد مبتلا به بیماری کلیوی به طور کلی نباید از دم اسب یا سایر مکمل‌های گیاهی استفاده کنند.

علاوه بر این، این گیاه حاوی نیکوتین است، بنابراین اگر به نیکوتین حساسیت دارید یا می‌خواهید سیگار را ترک کنید، باید از آن اجتناب کنید.

علاوه بر این، در یک مورد، یک زن ۵۶ ساله به دلیل نوشیدن چایاین گیاه دچار پانکراتیت (التهاب پانکراس) شد. علائم او پس از توقف نوشیدن چای متوقف شد.

در نهایت، گزارش شده است که دم اسب فعالیت تیامیناز دارد. تیامیناز آنزیمی است که تیامین یا ویتامین B1 را تجزیه می‌کند.

بنابراین، مصرف طولانی مدت دم اسب یا مصرف دم اسب در افرادی با سطوح پایین تیامین — مانند افراد مبتلا به اختلال مصرف الکل — ممکن است منجر به کمبود ویتامین B1 شود.

خلاصه

افراد باردار و شیرده، افراد با سطوح پایین ویتامین B1، افراد مبتلا به بیماری کلیوی، و کسانی که داروهای ضد رتروویروس مصرف می‌کنند باید از مصرف آن خودداری کنند.

نتیجه‌گیری نهایی

دم اسب به مدت قرن‌ها به عنوان یک درمان گیاهی مورد استفاده قرار گرفته است.

عمدتاً برای شرایط پوست، مو، ناخن، تقویت استخوان و غضروف و ادراری استفاده می‌شود و می‌توان آن را به صورت چای، قرص و کپسول و تنتور مصرف کرد.

با این حال، توسط FDA تایید نشده و باید افراد باردار و شیرده، افراد با سطوح پایین ویتامین B1، و کسانی که داروهای ضد رتروویروس مصرف می‌کنند، از مصرف آن اجتناب کنند.

جلال عباسیان

جلال عباسیان

من جلال عباسیان در رشته تولید و فرآوری گیاهان دارویی از مقطح کاردانی پله پله تا دکترا تحصیل کردم. اینجا سعی میکنم مطالبی درباره گیاهان دارویی و داروهای گیاهی رو با شما به اشتراک بگذارم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

×