راه های افزایش سلامت قلب و عروق | بررسی 11 عامل خطر بیماری های قلبی

راه های افزایش سلامت قلب و عروق

مقدمه | سلامت قلب و عروق

قلب، مسئول پمپاژ خون به تمام بدن است و از ارگان های حیاتی برای زنده ماندن محسوب می شود؛ به طوری که توقف آن ظرف چند ثانیه موجب مرگ شخص می شود.

سلامت قلب و عروق از مسائل بسیار حایز اهمیت در تعریف سلامتی در هر فرد است. بیماری قلب و عروق به هر گونه اختلال در دستگاه گردش خون گفته می شود که نخستین علت طبیعی مرگ و میر در ایران و جهان به شمار می رود.

طبق آمار منتشر شده توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) بیماری‌ های قلبی عروقی سالانه جان ۱۷.۹ میلیون نفر در سراسر جهان را می گیرند؛ این سازمان مهم‌ ترین عوامل خطر بیماری قلب و عروق را رژیم غذایی نامناسب، کم تحرکی، مصرف دخانیات و مصرف الکل می ‌داند.

از دیگر عواملی که احتمال بروز بیماری‌ های قلب و عروق را افزایش می‌ دهند می ‌توان به خواب نامنظم، مصرف فست فود ها، پرخوری، استرس، علل ارثی، مصرف بیش از نیاز نمک، فشار خون بالا، کلسترول خون بالا، دیابت، چاقی و جنسیت اشاره کرد.

افزایش سن می‌تواند فاکتور موثری بر تمام علل گفته شده باشد؛ لذا هرچه سن فرد بالاتر می‌ رود، اهمیت سبک زندگی سالم بیشتر می‌ شود.

در حفظ و تقویت قلب و عروق میتوان از مکمل های مناسب نیز استفاده کرد. کپسول پادزهر یکی از دارو های گیاهی موثر در سلامت قلب است که با نام قرص پادزهر معدنی نیز شناخته می شود.

مصرف این کپسول باعث افزایش گلبول های سفید و در نتیجه تقویت سیستم ایمنی، افزایش گلبول های قرمز و درمان کم خونی، کاهش تپش قلب و استرس و هیجان و بسیاری فایده دیگر می شود.

کپسول پادزهر معدنی

عوامل خطر بیماری های قلبی

• خواب نامنظم

تحقیقات مختلفی اثر کم خوابی بر افزایش احتمال سکته مغزی، حمله قلبی و دیابت را اثبات کرده است. منظور از الگوی نامنظم خواب تغییر ساعات معمول خواب، نداشتن خواب کافی در شب و یا پرخوابی در روز است.

الگوی خواب نامنظم در بلند مدت احتمال بروز بیماری قلب و عروق را تا دو برابر افزایش می‌ دهد.

• علل ارثی و ژنتیکی

بسیاری از اختلال های  قلب و عروق منشا ژنتیکی دارند و از نسلی به نسل دیگه می توانند منتقل شوند.

کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک خانوادگی یکی از شایع ترین بیماری ارثی قلبی است که باعث ضخیم شدن عضله قلب می شود. کاردیومیوپاتی اتساع خانوادگی دیگر بیماری قلبی با این علت است؛ این بیماری برعکس کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک عمل می کند و موجب نازک و ضعیف شدن عضله قلب می شود که هر دو حالت مشکل ساز است و بیماری محسوب می شود.

هایپرکلسترولمی خانوادگی سومین بیماری شایع قلبی با منشا ژنتیکی است. در صورت عدم رسیدگی  و درمان این بیماری، با مسدود کردن جریان خون می تواند منجر به سکته مغزی و حمله قلبی شود.

• استرس

پلاکت ها یکی از انواع سلول های خونی هستند که استرس میزان آن را در بدن افزایش می دهد. پلاکت ها وظیفه تشکیل لخته را دارند و حجم زیاد آنها باعث انسداد در شریان ها می شود.

استرس همچنین باعث کاهش خون رسانی به قلب و درد فقسه سینه می شود.

• دخانیات | الکل

استعمال دخانیات فشار خون را بالا برده و سطح کلسترول خون را افزایش می ‌دهد. سیگار کشیدن مزمن باعث سفت شدن شریان‌ها و کاهش انعطاف پذیری آنها می ‌شود. در مجموع مصرف دخانیات احتمال حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می‌ دهد.

مصرف الکل نیز تاثیرات بدی بر قلب می گذارد. افزایش فشار خون، آسیب دیدگی عضله قلب، تپش قلب، افزایش احتمال سکته قلبی و انواع آریتمی‌ های قلبی، بخشی از نتایج مخرب مصرف الکل است.

• جنسیت

مردم و زنان هر دو در معرض بیماری‌ های قلبی عروقی هستند. در بدن زنان، یائسگی افزایش فشار خون و افزایش کلسترول LDL را به همراه دارد.

همچنین پس از شروع یائسگی هورمون استروژن کاهش می ‌یابد. پره اکلامپسی یک عارضه حاملگی است که معمولاً بعد از هفته ۲۰ بارداری رخ می‌ دهد و موجب بالا رفتن فشار خون و آسیب به اندام‌ های کبد و کلیه می ‌شود. در مجموع احتمال بروز بیماری قلب و عروق در زنان کمی بیشتر از مردان است.

راه های افزایش سلامت قلب و عروق

• کم تحرکی

ورزش یکی از ساده ‌ترین و ارزان‌ ترین اعمالی است که ما می ‌توانیم برای پیشگیری و مقابله با بیماری ‌ها و حفظ سلامت قلب و عروق خود انجام دهیم.

نشستن زیاد و کم تحرکی موجب تاثیرات بسیار منفی بر روی قلب می ‌شود؛ لذا ما باید در برنامه هفتگی خود حتماً ورزش منظم را بگنجانیم. ورزش هایی مانند دویدن، دوچرخه سواری، کوهنوردی، بالا رفتن از پله و انواع ورزش ‌های هوازی موجب تقویت قلب و عروق شما می ‌شود.

حداقل 150 دقیقه در هفته فعالیت هوازی متوسط یا حداقل ۷۵ دقیقه فعالیت هوازی شدید در هفته داشته باشید. همچنین می ‌توانید ترکیبی برابر از فعالیت متوسط و شدید را انجام بدهید؛ سعی کنید این تمرین را در چند روز از هفته پخش کنید.

انجام فعالیت ‌های ورزشی با شدت متوسط به شکل منظم می ‌تواند فواید بسیار زیادی برای سلامتی شما داشته باشد. برخی از این فعالیت ‌ها عبارتند از: پیاده‌روی تند، شنا، دوچرخه سواری و کوهپیمایی

همچنین از فعالیت ‌های شدید می توان به دویدن و ورزش‌های حرفه‌ای اشاره کرد.

ورزش فواید گسترده ‌ای دارد که برخی از آنها شامل شادابی بدن و افزایش روحیه فرد، کاهش استرس، بهبود نظم خواب، افزایش قدرت عضلانی، گشاد شدن رگ‌ های خونی، تسریع در جریان خون، افزایش گلبول‌های قرمز (که به تبع آن اکسیژن رسانی افزایش پیدا می‌کند)، کاهش فشار خون، کاهش قند خون و کاهش چربی خون است. ورزش به دلیل کنترل و تنظیم عملکرد های طبیعی بدن و حفظ سلامت آن در افراد دیابتی از اهمیت بیشتری برخوردار است.

• فشار خون بالا

فشار خون بالا یکی از بیماری‌ های قلب و عروق محسوب می ‌شود و عدم رسیدگی به آن مشکلات متعدد قلبی را به دنبال دارد.

به فشاری که خون در جریان حرکت در رگ‌ ها به دیواره آن وارد می‌ کند فشار خون اطلاق می‌ شود که شامل فشار سیستولیک و فشار دیاستولیک است.

کسری که این دو فشار ایجاد می کنند در اشخاص مختلف می ‌تواند متفاوت باشد ولی استاندارد آن در یک شخص بالغ و سالم ۱۲۰ میلی متر جیوه روی ۸۰ میلی متر جیوه است.

علائم فشار خون بالا شامل: سردرد شدید و سرگیجه، گرگرفتگی، اختلال در خواب، اضطراب و استرس، تعریق شدید، حالت تهوع، تپش قلب نامنظم، تنگی نفس و احساس درد در ناحیه قفسه سینه است.

از مهم ترین علل فشار خون بالا مصرف بی رویه نمک، غذا های چرب و فست فود می باشد. استرس، افزایش وزن و مصرف مواد مخدر نیز همراه این عامل در افزایش فشار خون نقش دارند.

علائم فشار خون پايین نیز شامل:

• گیجي يا احساس سبکي سر به ويژه در افراد مسن
• غش کردن
• تاری ديد
• تهوع
• خستگي
• کاهش تمرکز
• شوك
• پوست سرد و رنگ پريده
• تنفس سريع و سطح است.

فشار خون بالا خطرناك تر از فشار خون پايین است و نیاز به توجه بیشتری دارد.

راه های افزایش سلامت قلب و عروق

• کلسترول خون بالا

کلسترول از گروه چربی ‌ها است که به طور طبیعی از کبد ساخته می ‌شود و همراه خون در بدن در گردش است. کلسترول یکی از مواد مورد نیاز بدن است ولی ازدیاد آن موجب بیماری ‌های قلبی می‌ شود.

در بدن ما انواع مختلفی از کلسترول وجود دارد. لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) که به آن کلسترول بد نیز گفته می ‌شود؛ می ‌تواند در دیواره رگ ‌ها جمع شود و خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.

لیپوپروتئین پرچگال (HDL) یا کلسترول خوب باعث انتقال کلسترول از سلول به کبد و دفع آن از بدن می ‌شود و افزایش متعادل سطح آن مشکلی در بدن ایجاد نمی‌ کند.

• دیابت

بیماری ‌های قلب و عروق در افراد دیابتی از اهمیت بالایی برخوردار هستند؛ زیرا علت اصلی مرگ در این بیماران مشکلات قلبی می‌ باشد. این عامل در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مهم تر است.

دیابت خود خطر ابتلا به بیماری‌های قلب و عروق را افزایش می‌دهد و به نوعی بر روی یکدیگر تاثیر می گذارند. دیابت موجب علائمی مانند تنگی نفس، سرگیجه، خستگی، ورم پا، آریتمی یا بی نظمی ضربان قلب و درد قفسه سینه می ‌شود.

• اضافه وزن و چاقی

چاقی یکی از عوامل قابل پیشگیری مرگ و میر در جهان است. امروزه اضافه وزن و چاقی یک بیماری محسوب می شود و علل بسیاری از مشکلات قلبی عروقی است.

BMI یا شاخص توده بدنی، مقایسه بین دو فاکتور وزن و قد برای سنجش وضعیت سلامت فیزیکی فرد می‌ باشد. BMI معیار ساده و کاربردی برای تشخیص وضعیت چاقی یا لاغری فرد است.

فرمول این شاخص وزن تقسیم بر مجذور قد می ‌باشد و اگر نتیجه این محاسبه کمتر از 18.5 باشد، شما فرد لاغری محسوب می‌ شوید. رنج 18 و 24.9 طبیعی قلمداد می ‌شود و از نتیجه ۲۵ تا ۲۹.۹ فرد به عنوان کسی که اضافه وزن دارد شناخته می ‌شود.

اگر نمره BMI شما ۳۰ یا بیشتر باشد شما دچار چاقی هستند. در بحث اضافه وزن اگر همراه با چاقی دور شکم باشد، شرایط را حادتر می ‌کند؛ به طور معمول افرادی که دارای دور شکم بالای ۹۰ سانتی‌متر باشند دچار چاقی شکمی هستند.

• تغذیه نامناسب

رژیم غذایی در سلامت قلب و عروق از اهمیت خاصی برخوردار است. از مواد غذایی که می توانند سبب حفظ و تقویت قلب و عروق و همچنین کمک به بهبود بیماران شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

“چای سبز، میوه و سبزیجات، آب انار، جوی دوسر، شکلات تلخ یا سیاه، شیر و فرآورده‌ های لبنی کم چرب، ماهی قزل آلا، چربی های سالم، پروتئین های بدون چربی، سیر، آبمیوه ‌های طبیعی و نان با آرد کامل”

کپسول پومگا 5 با دارا بودن مقادیر بالای روغن هسته انار یکی از مکمل های مناسب جهت تقویت قلب محسوب می شود. امگا3 موجود در کپسول پومگا 5، این فراورده را به یک آنتی اکسیدان قوی تبدیل کرده است.

کپسول پومگا 5

بیماران قلبی نباید از شیر و لبنیات پرچرب استفاده کنند. همچنین سبزیجات و میوه های سرخ شده گزینه مناسبی برای این افراد نیستند. گوشت‌ های پرچرب و چرخ کرده و انواع روغن‌ها برای بیماران قلبی عروقی توصیه نمی شود.

با مصرف زیاد نمک سطح سدیم در خون افزایش پیدا می کند. این عمل فشار زیادی به قلب وارد می کند. نمک مجاز مصرفی برای افراد عادی روزانه ۶ گرم و برای افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی ۴ گرم است.

آنتی اکسیدان موجود در شکلات تلخ باعث کاهش LDL یا کلسترول بد خون می ‌شود؛ همچنین مقاومت به انسولین را کاهش می‌ دهد.

مصرف سیر بر سیستم قلب و عروق بدن تاثیر بسیار مثبتی دارد و باعث کاهش التهاب و جلوگیری از گرفتگی رگ‌ها می شود. همچنین مصرف آن کلسترول بد (LDL) را کاهش و کلسترول خوب (HDL) را افزایش می ‌دهد.

کپسول سیر گارلینووس از عصاره گیاه سیر به همراه ویتامین های گروه B ساخته شده است و در سلامت قلب از طریق کاهش چربی خون، کمک به کاهش وزن و کاهش کلسترول و چربی نقش دارد.

کپسول سیر گارلینووس

مصرف دو بار در هفته ماهی قزل آلا به علت وجود مواد مغذی مانند اسید چرب امگا ۳ (موثر در سوخت و ساز لیپید ها) بسیار برای بدن مفید است.

مسلماً مصرف ماهی با کیفیت برای همه افراد جامعه مقدور نیست؛ لذا ما می ‌توانیم با مصرف مکمل‌های حاوی امگا ۳ این کمبود را رفع کنیم. قرص هربال امگا ۳ باریج مکمل مناسبی برای این منظور است.

کپسول امگا 3 باریج از روغن بذر کتان تهیه شده است و مصرف این دارو می تواند به پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی و همچنین تقویت قلب و عروق، تقویت مغز و پیشگیری از آلزایمر کمک شایانی بکند.

این کپسول یک منبع گیاهی غنی از امگا 3 است که نیاز شما به این ماده مغذی را تامین می کند.

کپسول هربال امگا ۳ باریج

چربی ‌های سالم مانند آووکادو، روغن زیتون، روغن سویا و پروتئین‌های بدون چربی مانند لوبیا، مرغ بدون پوست و نخود خشک برای تقویت قلب و عروق مناسب هستند.

مصرف منظم میوه و سبزیجات به هضم و جذب مواد در روده ها کمک می کند.سبزیجات را می‌توان همراه غذا و میوه‌ها را به عنوان میان وعده مصرف کرد. پیاز، گوجه فرنگی، کلم بروکلی، قارچ و هویج از بهترین مواد از این دسته برای رژیم بیماران قلبی هستند.

تست های تشخیص بیماری های قلبی عروقی

تست ‌های مختلفی برای ارزیابی وضعیت سلامت قلب و عروق و تشخیص بیماری ‌های قلبی عروقی وجود دارد. از این تست ها میتوان به: بررسی نبض، اندازه‌گیری فشار خون، نوار قلب، تست ورزش، تست تیلت و عکس برداری MRI اشاره کرد.

نبض طبیعی برای بزرگسالان ۵۰ تا ۶۰ ضربه در دقیقه در حال استراحت است.

فشار خون نرمال ۱۲۰ روی ۸۰ میلی متر جیوه است.

ضربان قلب نرمال یک فرد بین ۶۰ تا ۱۰۰ بار در دقیقه است و در صورت وجود اختلال، در نوار قلب ثبت شده و قابل تشخیص است.

تست ورزش قلب یکی از تست ‌های مناسب برای بررسی عملکرد قلب در حالت فعالیت بدن است که به صورت‌ های مختلفی مثل بررسی عملکرد قلب با استفاده از تردمیل، تست دارویی و عکسبرداری انجام می ‌شود.

تست تیلت یا تست تخت شیبدار به بررسی میزان خون رسیده به مغز و قلب در تغییر حالت سریع فرد از حالت درازکش به عمودی می پردازد.

جمع بندی | راه های افزایش سلامت قلب و عروق

قلب و عروق ساختار سیستم گردش خون بدن ما را تشکیل می دهند. حفظ سلامت و کارایی موثر آن بایستی از اولویت های هر فردی در زندگی باشد. امروزه عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی در کمین همه افراد جامعه فارغ از جنسیت و سن آنها هستند؛ امید است با ایجاد یک سبک زندگی سالم در راه سلامتی قدم برداریم.