» مصاحبه با پزشکان » افسردگی فصلی چیست و راه های درمان آن چگونه است؟

افسردگی فصلی چیست و راه های درمان آن چگونه است؟

13 دی 1402 23۰827

افسردگی فصلی 

مقدمه: افسردگی فصلی چیست ؟

افسردگی فصلی که به عنوان اختلال عاطفی فصلی (SAD) نیز شناخته می‌شود، نوعی افسردگی است که معمولاً در ماه ‌های پاییز و زمستان که ساعات روز کوتاه ‌تر است، رخ می‌دهد. لازم به ذکر است که علاوه بر موارد گفته شده اختلالی با عنوان افسردگی فصلی بهار نیز وجود دارد.

تصور می‌شود که این وضعیت مربوط به تغییرات قرار گرفتن در معرض نور است که با فصول اتفاق می‌افتد و اغلب می‌توان آن را با نور درمانی، روان ‌درمانی یا داروهای ضد افسردگی درمان کرد.

سوالاتی که پس از خواندن این مقاله به پاسخ آنها خواهید رسید:

  • افسردگی فصلی چیست و چه انواعی دارد؟
  • علت و علائم افسردگی فصلی کدامند؟
  • رابطه بین اضطراب و افسردگی چیست؟
  • راه های تشخیص و درمان افسردگی فصلی کدامند؟

اگر می خواهید درباره داروهای درمان افسردگی اطلاعات کاملی به دست بیاورید و داروهای گیاهی در این زمینه را هم بشناسید می توانید به مطلب دیگری که با عنوان پر مصرف ترین داروی ضد افسردگی نوشته ایم مراجعه کنید.

انواع افسردگی فصلی

افسردگی فصلی بر اساس فصل ‌هایی که علائم در آن رخ می‌دهد، می‌تواند به دو نوع اصلی طبقه‌ بندی شود.

SAD الگوی زمستانی: این شایع ترین نوع SAD است و با علائمی مشخص می شود که در ماه های پاییز و زمستان که ساعات روز کوتاه تر است رخ می دهد. افراد مبتلا به SAD الگوی زمستانی ممکن است علائمی مانند کم انرژی، پرخوابی، افزایش وزن و احساس غم و اندوه یا ناامیدی را تجربه کنند.

SAD الگوی تابستانی: این نوع SAD، اگرچه کمتر رایج است، اما با علائمی مشخص می شود که در ماه های بهار و تابستان که نور خورشید بیشتر است، رخ می دهد. علائم SAD الگوی تابستانی می تواند شامل کم اشتهایی، بی خوابی، اضطراب و بی قراری باشد.

توجه به این نکته مهم است که در حالی که علائم خاص و زمان SAD ممکن است بین این دو الگو متفاوت باشد، هر دو نوع می توانند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشند.

علت ایجاد SAD

اعتقاد بر این است که افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی (SAD) توسط ترکیبی از عوامل ایجاد می شود، از جمله:

کاهش نور خورشید

کاهش نور خورشید در ماه های پاییز و زمستان می تواند ساعت داخلی بدن (ریتم شبانه روزی) را مختل کند و منجر به کاهش سطح سروتونین شود که می تواند بر خلق و خوی تأثیر بگذارد و به افسردگی  فصلی پاییز و زمستان کمک کند.

سطح ملاتونین

تغییرات در فصول می تواند تعادل ملاتونین را مختل کند، هورمونی که در الگوی خواب و خلق و خوی نقش دارد.

ساعت بیولوژیکی

ساعت بیولوژیکی بدن که الگو های خواب و بیداری، تولید هورمون و سایر عملکرد های بدن را تنظیم می کند، ممکن است تحت تأثیر تغییرات ساعات روز قرار گیرد و منجر به علائم افسردگی فصلی شود.

ژنتیک

برخی از افراد ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی بیشتر مستعد ابتلا به افسردگی فصلی باشند.

این عوامل، در ترکیب با آسیب پذیری های فردی، ممکن است به ایجاد افسردگی فصلی کمک کنند. با این حال، علت دقیق SAD به طور کامل شناخته نشده است، و تحقیقات بیشتری برای روشن شدن کامل مکانیسم های اساسی آن مورد نیاز است.

افسردگی فصلی چیست و درمان آن چگونه است؟
افسردگی فصلی چیست و درمان آن چگونه است؟

علائم افسردگی فصلی

افسردگی فصلی با طیف وسیعی از علائم مشخص می شود که معمولاً در فصول خاصی مانند پاییز و بهار رخ می دهد. علائم افسردگی فصلی می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • احساس مداوم غم، نا امیدی یا اضطراب
  • تحریک پذیری و تغییرات خلقی
  • کم انرژی و خستگی
  • خواب زیاد یا مشکل در بیدار شدن در صبح
  • تغییر در اشتها، به ویژه میل به کربوهیدرات و افزایش وزن
  • مشکل در تمرکز و تکمیل وظایف
  • کناره گیری از فعالیت های اجتماعی و کاهش علاقه به فعالیت های معمولی
  • احساس سنگینی در بازو ها یا پا ها
  • افکار یا رفتار های خودکشی در موارد شدید

علائم خاص و شدت آنها می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. اگر شما یا شخصی که می شناسید این علائم را به خصوص در یک الگوی فصلی تجربه می کنید، مهم است که از یک متخصص برای تشخیص دقیق و درمان مناسب کمک بگیرید.

رابطه بین اضطراب و افسردگی

اضطراب با نگرانی، ترس و دلهره بیش از حد مشخص می شود، در حالی که افسردگی شامل احساس مداوم غم، ناامیدی و از دست دادن علاقه به فعالیت ها است. بسیاری از افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی علائم افسردگی را نیز تجربه می کنند و بالعکس.

این دو مورد ممکن است در عوامل زمینه ‌ای مشترک مانند استعداد ژنتیکی، شیمی مغز و تجربیات زندگی رابطه داشته باشند. علاوه بر این، استرس مزمن و الگو های افکار منفی مرتبط با اضطراب می تواند در طول زمان به ایجاد افسردگی کمک کند.

علائم اضطراب و افسردگی می توانند یکدیگر را تشدید کنند. به عنوان مثال، علائم فیزیکی اضطراب، مانند بی قراری و بی خوابی، می تواند به احساس خستگی و انرژی کم، که از علائم رایج افسردگی است، کمک کند. به طور مشابه، افکار منفی مداوم و خلق و خوی پایین مرتبط با افسردگی می تواند احساس نگرانی و دلهره را تقویت کند و علائم اضطراب را تشدید کند.

برای اطلاعات بیشتر راجع به اضطراب می توانید مطلب زیر را مطالعه کنید.

اینجا کلیک کنید 👈 اضطراب چیست و چگونه درمان می شود

 

روش های تشخیص افسردگی فصلی

تشخیص افسردگی فصلی معمولاً شامل ارزیابی جامع توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی است. در اینجا چند روش رایج مورد استفاده برای تشخیص SAD را بررسی می کنیم:

ارزیابی بالینی

یک متخصص ارزیابی بالینی کاملی را انجام می دهد که ممکن است شامل بررسی تاریخچه پزشکی فرد، بحث در مورد علائم و ارزیابی هر گونه الگوی فصلی در شروع و بهبود علائم باشد.

پرسشنامه علائم

متخصصان از پرسشنامه های استاندارد شده برای ارزیابی شدت علائم افسردگی و الگوی فصلی آنها استفاده می کنند. این پرسشنامه ها می توانند به شناسایی وجود SAD و نظارت بر تغییرات علائم در طول زمان کمک کنند.

معاینه فیزیکی

یک معاینه فیزیکی ممکن است برای رد هر گونه شرایط پزشکی زمینه ای که می تواند به علائم کمک کند انجام شود.

آزمایش‌های آزمایشگاهی

در برخی موارد، آزمایش ‌های آزمایشگاهی، مانند آزمایش خون، ممکن است برای رد سایر شرایط پزشکی که می‌توانند باعث ایجاد یا تشدید علائم شوند، تجویز شوند.

ارزیابی روانشناختی

یک متخصص سلامت روان، مانند روانپزشک یا روانشناس، ممکن است یک ارزیابی روانشناختی برای ارزیابی سلامت روانی فرد و رد سایر اختلالات خلقی انجام دهد.

افسردگی فصلی چیست
افسردگی فصلی چیست

چگونه از افسردگی فصلی پیشگیری کنیم؟

افسردگی فصلی، نوعی افسردگی است که هر سال در یک زمان خاص که نور خورشید کمتر یا بیشتراز حالت عادی است، رخ می‌دهد. در اینجا چند راه برای پیشگیری یا کاهش افسردگی فصلی وجود دارد:

نور درمانی

نور درمانی که به عنوان فتوتراپی نیز شناخته می شود، شامل نشستن در مقابل یک جعبه نور است که نور درخشانی را منتشر می کند که نور طبیعی بیرون را تقلید می کند. این می تواند به تنظیم خلق و خوی شما و بهبود علائم افسردگی فصلی کمک کند.

وقت خود را در خارج از منزل بگذرانید

حتی اگر در پاییز و زمستان سردتر است، بیرون رفتن در ساعات روز می تواند به تقویت خلق و خوی شما کمک کند. سعی کنید در بعد از نهار خود قدم بزنید یا در تعطیلات آخر هفته زمانی را در طبیعت بگذرانید.

ورزش

نشان داده شده است که فعالیت بدنی منظم باعث بهبود خلق و خو و کاهش علائم افسردگی می شود. حتی یک پیاده روی کوتاه یا برخی ورزش های سبک می تواند تفاوت ایجاد کند.

رژیم غذایی سالم را حفظ کنید

خوردن یک رژیم غذایی متعادل با مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل می تواند به سلامت کلی شما کمک کند. برخی افراد همچنین دریافتند که افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی و دانه کتان می تواند به بهبود خلق و خوی کمک کند.

اگر نیاز به خرید یک مکمل با کیفیت امگا ۳ دارید می توانید از کپسول امگا ۳ دانا استفاده کنید.

افسردگی فصلی چیست و درمان آن چگونه است
افسردگی فصلی چیست و درمان آن چگونه است

معاشرت

مهم است که با دوستان و خانواده در ارتباط باشید، حتی زمانی که ممکن است آن را دوست نداشته باشید. معاشرت می تواند به مبارزه با احساس انزوا و تنهایی که اغلب با افسردگی فصلی همراه است، کمک کند.

به دنبال کمک حرفه ای باشید

اگر با افسردگی فصلی دست و پنجه نرم می کنید، از کمک گرفتن از یک متخصص سلامت روان دریغ نکنید. آنها می توانند داروهای ضد افسردگی یا سایر درمان ها را برای کمک به مدیریت علائم خود ارائه دهند.

یک برنامه روتین ایجاد کنید

ایجاد یک روال روزانه و پایبندی به آن می تواند حس ساختار و ثبات را ایجاد کند، که به ویژه در ماه های تاریک می تواند مفید باشد.

به یاد داشته باشید، تجربه همه افراد در مورد افسردگی فصلی متفاوت است، بنابراین مهم است که استراتژی هایی را پیدا کنید که بهترین کارایی را برای شما دارند.

درمان تخصصی افسردگی فصلی

درمان افسردگی فصلی معمولاً شامل ترکیبی از رویکرد های متناسب با نیاز های خاص فرد است. در اینجا چند گزینه درمانی رایج برای SAD را بررسی می کنیم:

روان درمانی

روان درمانی، مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT)، می تواند به افراد کمک کند تا راهبرد های مقابله ای را توسعه دهند، الگوهای افکار منفی را به چالش بکشند و تنظیم خلق و خو را بهبود بخشند.

داروهای ضد افسردگی

در برخی موارد، متخصصان سلامت روان ممکن است داروهای ضد افسردگی، به ویژه مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) را برای کمک به کاهش علائم افسردگی فصلی تجویز کنند.

داروهای ضد افسردگی فصلی، دارو هایی هستند که برای کمک به کاهش علائم SAD تجویز می شوند. رایج ترین داروهای ضد افسردگی تجویز شده برای SAD، مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند فلوکستین (پروزاک)، سرترالین (زولوفت) و پاروکستین (پاکسیل) هستند.

در برخی مطالعات تاثیر کمبود ویتامین دی در خون با افسردگی های فصلی مشخص شده است. لذا افراد می توانند با مصرف قرص های مکمل ویتامین دی به بهبودی افسردگی خود کمک کنند.

قرص ویتامین دی

قرص ویتامین دی ۱۰۰۰ HealthAid در بهبود سلامت استخوان، کمک به افزایش جذب کلسیم و حفظ سلامت استخوان ها نقش دارد. این قرص همچنین باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی شده و از فعالیت مناسب ماهیچه ها حمایت می کند.

قرص ویتامین دی های هلث

این دارو ها با افزایش سطح سروتونین (یک انتقال دهنده عصبی مرتبط با تنظیم خلق و خو) در مغز عمل می کنند. با انجام این کار، SSRI ها می توانند به بهبود خلق و خو، کاهش احساس غم و ناامیدی و کاهش سایر علائم افسردگی مرتبط با SAD کمک کنند.

افسردگی فصلی چیست و درمان آن چگونه است
افسردگی فصلی چیست و درمان آن چگونه است

درمان خانگی افسردگی های فصلی

در حالی که درمان‌ های خانگی جایگزینی برای درمان حرفه ‌ای نیستند، اما می ‌توانند مکمل مداخلات رسمی برای افسردگی فصلی باشند. در اینجا چند درمان خانگی وجود دارد که ممکن است به کاهش علائم اختلال عاطفی فصلی (SAD) کمک کند:

نور درمانی

افزایش قرار گرفتن در معرض نور طبیعی با گذراندن وقت در خارج از منزل در ساعات روشنایی روز یا نشستن در نزدیکی پنجره ها می تواند به تنظیم ساعت داخلی بدن و بهبود خلق و خوی کمک کند.

این درمان اغلب برای افراد مبتلا به SAD الگوی زمستانی یا افسردگی فصلی پاییز مؤثر است و معمولاً روزانه برای مدت زمان مشخصی انجام می شود.

ورزش منظم

درگیر شدن در فعالیت بدنی منظم، مانند پیاده روی، آهسته دویدن، یا یوگا، می تواند به افزایش سطح خلق و خو و انرژی کمک کند.

تکنیک ‌های ذهن ‌آگاهی و آرامش

تمرین ‌هایی مانند مدیتیشن، تمرین ‌های تنفس عمیق و آرام ‌سازی پیشرونده عضلات می ‌توانند به کاهش استرس و افزایش آرامش کمک کنند.

رژیم غذایی سالم

مصرف یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی می تواند به سلامت کلی کمک کند.

حمایت اجتماعی

حفظ ارتباطات اجتماعی و شرکت در فعالیت ها با دوستان و خانواده می تواند حمایت عاطفی و مبارزه با احساس انزوا را فراهم کند.

ایجاد یک روال

ایجاد یک روال روزانه که شامل الگو های خواب منظم، زمان غذا خوردن و فعالیت ‌ها باشد، می ‌تواند به ایجاد ساختار و ثبات کمک کند.

تغییرات سبک زندگی

درگیر شدن در فعالیت بدنی منظم، گذراندن وقت در فضای باز در طول ساعات روز و حفظ یک رژیم غذایی سالم می تواند به مدیریت علائم SAD کمک کند.

جمع بندی: افسردگی فصلی و درمان آن

افسردگی فصلی در زمان های خاصی از سال رخ می‌دهد و با علائمی مانند کم انرژی، پرخوابی یا کم خوابی، افزایش وزن و احساس غم و اندوه یا ناامیدی مشخص می شود.

امیدواریم با خواندن این مطلب ضمن کسب اطلاعات در ارتباط با افسردگی فصلی و انواع آن (مانند افسردگی فصلی پاییز و افسردگی فصلی بهار)، با یک برنامه درمانی موثر برای بهبودی از آن آشنا شده باشید.

جواد نبی زاده

جواد نبی زاده

من جواد نبی زاده، کارشناس بهداشت عمومی از دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی هستم. امیدوارم مطالب تألیفی بنده برای شما با سابقه ای که در حوزه بیماری ها، بهداشت دهان و دندان و سلامت فردی دارم، مفید باشد. هر گونه ابهام یا سوال درباره مقالات یا مطالب مرتبط با آن را با ما در قسمت نظرات در میان بگذارید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

×