درمان تهوع با زنجبیل و داروهای تولیدی از آن

زنجبیل، یا ریشه زنجبیل، ساقه ضخیم یا ریزوم گیاه گل‌دار Zingiber officinale است که بومی هند و جنوب شرقی آسیا می‌باشد. درمان تهوع با زنجبیل بسیار رایج و شناخته شده است.

علاوه بر اینکه از قدیم الایام درمان تهوع با زنجبیل بین ملوانان کشتی ها رایج بوده است، این ادویه خوش‌طعم کاربردهای بسیاری در آشپزی نیز دارد اما برای صدها سال به عنوان یک گیاه دارویی بسیار مهم استفاده شده است.

از آنجا که اغلب توصیه می‌شود که زنجبیل تأثیر آرام‌بخشی بر معده دارد، شاید شما تعجب کنید که آیا این یک روش ثابت شده برای درمان طبیعی تهوع است.

این مقاله به بررسی اثربخشی و ایمنی زنجبیل برای درمان تهوع با زنجبیل و بهترین روش‌های استفاده از آن می‌پردازد. آیا زنجبیل تهوع را کاهش می‌دهد؟ زنجبیل اغلب به عنوان یک روش طبیعی برای کاهش تهوع یا آرامش معده معرفی می‌شود. در واقع، توانایی آن در کاهش تهوع و استفراغ بهترین کاربرد تایید شده آن است.

برخی از مطالعات نشان داده‌اند که این ادویه ممکن است به اندازه برخی داروهای ضد تهوع مؤثر باشد اما با عوارض جانبی کمتر.

چگونگی عملکرد تصور می‌شود که زنجبیل خواص دارویی خود را از جینجرول، مؤلفه اصلی بیواکتیو در زنجبیل تازه، به همراه ترکیبات مرتبطی به نام شوگائول‌ها که به ریشه طعم تندی می‌دهند، دریافت می‌کند.

شوگائول‌ها در زنجبیل خشک متمرکزتر هستند، و ۶-شوگائول منبع اصلی آنتی‌اکسیدان‌های آن است. در حالی که جینجرول‌ها در زنجبیل خام فراوان‌تر هستند.

برخی تحقیقات نشان داده‌اند که زنجبیل و ترکیبات آن ممکن است باعث افزایش پاسخ‌گویی گوارشی و تسریع تخلیه معده شود، که ممکن است تهوع را کاهش دهد.

این ادویه خاصیت ضد التهابی دارد و ممکن است هضم را بهبود بخشیده و از آزاد شدن هورمون‌های تنظیم‌کننده فشار خون پشتیبانی کند تا بدن شما را آرام کرده و تهوع را کاهش دهد.

آیا استفاده از زنجبیل ایمن است؟

تحقیقات زیادی نشان می‌دهد که استفاده از زنجبیل برای بسیاری از شرایط ایمن است.

برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی مانند سوزش سر دل، نفخ، اسهال یا درد معده پس از مصرف آن را تجربه کنند، اما این به فرد، دوز و تکرار مصرف بستگی دارد.

بررسی ۱۲ مطالعه در ۱۲۷۸ زن باردار نشان داد که مصرف کمتر از ۱۵۰۰ میلی‌گرم زنجبیل در روز خطرات سوزش سر دل، سقط جنین یا خواب‌آلودگی را افزایش نمی‌دهد.

با این حال، دوزهای بالاتر از ۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز به نظر می‌رسد که کمتر در کاهش تهوع مؤثر هستند و ممکن است عوارض جانبی بیشتری داشته باشند.

با این حال، زنان باردار باید از مصرف مکمل‌های زنجبیل نزدیک به زمان زایمان خودداری کنند، زیرا ممکن است خونریزی را تشدید کند. به همین دلیل، استفاده از این ادویه برای زنان بارداری که سابقه سقط جنین یا اختلالات انعقادی دارند، نیز ناایمن می‌باشد.

علاوه بر این، مصرف دوزهای بالای قرص زنجبیل ممکن است جریان صفرا در بدن شما را افزایش دهد، بنابراین در صورت داشتن بیماری کیسه صفرا توصیه نمی‌شود.

همچنین اگر از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید باید مراقب باشید، زیرا زنجبیل ممکن است با این داروها تداخل داشته باشد، هرچند شواهد در این زمینه متفاوت است.

اگر به فکر استفاده از این ادویه برای اهداف دارویی، از جمله برای درمان تهوع با زنجبیل هستید، برای راهنمایی از پزشک خود سوال کنید.

کاربردهای رایج درمان تهوع با زنجبیل

مطالعات نشان می‌دهند که زنجبیل ممکن است از تهوع و استفراغ ناشی از شرایط مختلف پیشگیری کند و آنها را درمان نماید.

در اینجا برخی از کاربردهای به خوبی مطالعه شده ریشه زنجبیل در مدیریت تهوع آورده شده است.

درمان تهوع بارداری با زنجبیل

تخمین زده می‌شود که ۸۰٪ زنان در سه ماهه اول بارداری دچار تهوع و استفراغ می‌شوند. بنابراین، بیشتر تحقیقات در این زمینه در سه ماهه اول و دوم بارداری انجام شده است.

زنجبیل در مقایسه با دارونما در کاهش بیماری صبحگاهی در دوران بارداری برای بسیاری از زنان مؤثرتر شناخته شده است.

مطالعه‌ای روی ۶۷ زن که در حدود ۱۳ هفته از بارداری خود دچار بیماری صبحگاهی بودند نشان داد که مصرف روزانه ۱۰۰۰ میلی‌گرم زنجبیل درون کپسول، تهوع و استفراغ را به میزان قابل توجهی بیشتر از دارونما کاهش داد.

تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف تا ۱ گرم زنجبیل در روز برای درمان تهوع و استفراغ در دوران بارداری ایمن به نظر می‌رسد.

بر اساس یک مطالعه، این میزان برابر است با ۱ قاشق چای‌خوری (۵ گرم) زنجبیل تازه رنده شده، ۱/۲ قاشق چای‌خوری (۲ میلی‌لیتر) عصاره مایع، ۴ فنجان (۹۵۰ میلی‌لیتر) چای، ۲ قاشق چای‌خوری (۱۰ میلی‌لیتر) شربت، یا دو تکه ۱ اینچی (۲.۵ سانتی‌متری) زنجبیل کریستالی.

حالت تهوع ناشی از حرکت با زنجبیل

حالت تهوع ناشی از حرکت یک شرایطی است که باعث می‌شود در هنگام حرکت، چه واقعی و چه تصوری، احساس بیماری کنید. این حالت اغلب هنگام سفر با قایق‌ها و اتومبیل‌ها رخ می‌دهد. شایع‌ترین علامت آن تهوع است، کلمه‌ای که از واژه یونانی naus به معنای کشتی گرفته شده است.

زنجبیل در برخی افراد تهوع ناشی از حرکت را کاهش می‌دهد. دانشمندان فکر می‌کنند که این کار با حفظ عملکرد گوارشی پایدار و فشار خون ثابت انجام می‌شود، که می‌تواند تهوع را کاهش دهد.

در یک مطالعه کوچک روی ۱۳ نفر با سابقه حالت تهوع ناشی از حرکت، مصرف ۱ تا ۲ گرم زنجبیل قبل از آزمایش حالت تهوع، تهوع و فعالیت الکتریکی در معده را کاهش داد، که اغلب منجر درمان تهوع با زنجبیل می‌شود.

تحقیقات قدیمی‌تر نیز نشان می‌دهد که زنجبیل تهوع ناشی از حرکت را تسکین می‌دهد.

یک مطالعه نشان داد که این ادویه از درامامین، دارویی که به طور معمول برای درمان حالت تهوع ناشی از حرکت استفاده می‌شود، در کاهش تهوع مؤثرتر بود. مطالعه دیگری نشان داد که دادن ۱ گرم زنجبیل به دریانوردان شدت بیماری دریایی را کاهش داد.

با این حال، تحقیقات جدیدتر نشان می‌دهد که توانایی زنجبیل در تسکین حالت تهوع ناشی از حرکت ناسازگار یا غیرموجود است.

تهوع مرتبط با شیمی‌درمانی و پس از عمل تقریباً ۷۵٪ از افرادی که شیمی‌درمانی انجام می‌دهند، تهوع شدید را به عنوان یکی از عوارض جانبی اصلی گزارش می‌کنند.

در یک مطالعه روی ۵۷۶ نفر مبتلا به سرطان، مصرف ۰.۵ تا ۱ گرم عصاره ریشه زنجبیل مایع دو بار در روز به مدت ۶ روز، شروع سه روز قبل از شیمی‌درمانی، تهوع را در ۲۴ ساعت اول پس از شیمی‌درمانی نسبت به دارونما به طور قابل توجهی کاهش داد.

پودر ریشه زنجبیل نیز نشان داده است که تهوع و استفراغ پس از شیمی‌درمانی را کاهش می‌دهد.

علاوه بر این، این ادویه در تسکین تهوع ناشی از سایر شرایط پزشکی مؤثر است. بررسی ۵ مطالعه در ۳۶۳ نفر نشان داد که دوز روزانه ثابت ۱ گرم زنجبیل نسبت به دارونما در پیشگیری از تهوع پس از عمل مؤثرتر بود.

یک مطالعه دیگر در ۱۵۰ زن نشان داد که آنهایی که ۵۰۰ میلی‌گرم زنجبیل ۱ ساعت قبل از جراحی برداشتن کیسه صفرا مصرف کرده بودند، نسبت به گروه دارونما کمتر دچار تهوع پس از عمل شدند.

بعضی از اختلالات گوارشی

تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف ۱۵۰۰ میلی‌گرم زنجبیل که به دوزهای کوچک‌تر تقسیم شده است در طول روز می‌تواند تهوع مرتبط با اختلالات گوارشی را کاهش دهد.

این ادویه ممکن است سرعت تخلیه محتویات معده را افزایش دهد، گرفتگی‌ها در روده‌ها را تسکین دهد، از نفخ و سوءهاضمه جلوگیری کند و فشار در مجرای گوارشی شما را کاهش دهد، که همه این‌ها می‌توانند به تسکین تهوع کمک کنند.

بسیاری از افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)، یک بیماری که باعث تغییرات پیش‌بینی نشده در عادت‌های روده می‌شود، با زنجبیل تسکین یافته‌اند.

در یک مطالعه ۲۸ روزه روی ۴۵ نفر مبتلا به IBS، افرادی که روزانه ۱ گرم زنجبیل مصرف کرده بودند، ۲۶٪ کاهش علائم را تجربه کردند. با این حال، درمان بهتر از دارونما عمل نکرد.

علاوه بر این، برخی مطالعات نشان می‌دهند که زنجبیل ممکن است تهوع و درد معده ناشی از گاستروانتریت، وضعیتی که با التهاب معده و روده‌های شما مشخص می‌شود، را در ترکیب با درمان‌های دیگر کاهش دهد.

بهترین روش‌های استفاده از زنجبیل برای تهوع

زنجبیل را می‌توان به روش‌های مختلفی استفاده کرد، اما برخی روش‌ها برای کاهش تهوع بیشتر گزارش شده‌اند.

می‌توانید ریشه زنجبیل را به صورت تازه، خشک، ترشی، کریستالی، قندی، به صورت پودر، یا در قالب نوشیدنی، عرق، عصاره، یا کپسول مصرف کنید.

در اینجا برخی از رایج‌ترین روش‌هایدرمان تهوع با زنجبیل آورده شده است:

چای. مقدار توصیه شده ۴ فنجان (۹۵۰ میلی‌لیتر) چای زنجبیل برای کاهش تهوع است. آن را در خانه تهیه کنید با دم کردن زنجبیل خرد یا رنده شده در آب داغ. به آرامی چای را بنوشید، زیرا نوشیدن سریع آن ممکن است تهوع را افزایش دهد.

مکمل‌ها. زنجبیل آسیاب شده اغلب به صورت کپسول شده فروخته می‌شود. اطمینان حاصل کنید که مکمل‌هایی که انتخاب می‌کنید توسط طرف ثالث آزمایش شده‌اند تا مطمئن شوید که ۱۰۰٪ زنجبیل دارند، بدون پرکننده‌ها یا افزودنی‌های ناخواسته.

زنجبیل کریستالی. برخی از زنان باردار گزارش داده‌اند که این نوع زنجبیل به کاهش حالت تهوع صبحگاهی آنها کمک کرده است، اما همراه با مقدار زیادی شکر افزوده است.

روغن اسانسی. یک مطالعه نشان داد که استنشاق روغن اسانسی زنجبیل، تهوع پس از عمل را بیشتر از دارونما کاهش داده است.

دوز توصیه شده برای درمان تهوع با زنجبیل

اگرچه اداره غذا و دارو می‌گوید که مصرف تا ۴ گرم زنجبیل در روز ایمن است، اما بیشتر مطالعات از مقادیر کمتری استفاده می‌کنند.

به نظر نمی‌رسد توافقی در مورد دوز مؤثرترین زنجبیل برای تهوع وجود داشته باشد. بسیاری از مطالعات از ۲۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی‌گرم در روز استفاده می‌کنند.

با این حال، اکثر پژوهشگران به نظر می‌رسد که موافقند تقسیم ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم زنجبیل به دوزهای متعدد، بهترین روش برای درمان تهوع است. دوزهای بالاتر معمولاً کمتر مؤثر هستند و ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.

بهتر است با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود صحبت کنید تا بهترین دوز برای شما را تعیین کند.

سایر درمان های طبیعی برای تهوع

اگر علاقه‌ای به زنجبیل ندارید یا درمان تهوع با زنجبیل به هر دلیلی برای شما مقدور نیست، شما موثر نیست، دیگر درمان‌های طبیعی نیز ممکن است به آرامش معده شما کمک کنند.

برخی از دیگر درمان‌های خانگی برای تهوع عبارتند از:

آروماتراپی نعناع یا لیمو. بسیاری از افراد ادعا می‌کنند که استنشاق نعناع، لیموی برش خورده، یا روغن‌های آنها تهوع را تسکین می‌دهد، هرچند تحقیقات در این زمینه متفاوت است.

مکمل‌های ویتامین B6. نشان داده شده است که ویتامین B6 یا پیریدوکسین، تهوع را در دوران بارداری کاهش می‌دهد، اما برای تایید این موضوع به تحقیقات بیشتری نیاز است.

فشار درمانی یا طب سوزنی. این تکنیک‌ها که به طور سنتی در طب چینی استفاده می‌شوند، نقاط فشار خاصی در بدن شما را هدف قرار می‌دهند که ممکن است برای برخی از افراد تهوع را تسکین دهد.

کنترل تنفس. نشان داده شده است که تنفس آهسته و عمیق تهوع را کاهش می‌دهد، صرف نظر از بویی که ممکن است در آن زمان استنشاق کنید.

اگر زنجبیل یا سایر درمان‌های خانگی موثر نبودند، به پزشک خود مراجعه کنید تا علت اصلی تهوع شما را تعیین کرده و یک برنامه درمانی موثر پیدا کنید.

نتیجه‌گیری نهایی

از میان فواید بسیاری که به زنجبیل نسبت داده می‌شود، توانایی آن در کاهش تهوع بهترین پشتیبانی علمی را دارد و درمان تهوع با زنجبیل و اثرگذاری بسیار خوب آن به اثبات رسیده است.

نشان داده شده است که این ادویه تهوع ناشی از بارداری، حرکت در سفر، شیمی‌درمانی، جراحی، و شرایط گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر را تسکین می‌دهد.

دوز استانداردی وجود ندارد، اما اغلب توصیه می‌شود که ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز به چندین دوز تقسیم شود.

پیش از آنکه از زنجبیل برای درمان تهوع استفاده کنید، بهتر است با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود مشورت کنید.

چند نمونه داروی تولید شده از زنجبیل برای درمان تهوع

قرص ومیگان دینه

قرص ومیگان، با ترکیبات فعال جینجرول و شوگال موجود در ریزوم زنجبیل، برای پیشگیری از تهوع و استفراغ ناشی از بیماری حرکت استفاده می‌شود. این قرص به اندازه داروهایی چون سیناریزین، دیمن هیدرینات، و هیوسین در کاهش سرگیجه، استفراغ، تهوع و اسپاسم‌های شکمی مؤثر است.

بررسی‌ها نشان داده‌اند که اثر ضد تهوع زنجبیل برتر از دیمن هیدرینات است؛ در حالی که ۳۱% از مصرف‌کنندگان دیمن هیدرینات بهبودی مشاهده می‌کنند، این عدد در مصرف‌کنندگان زنجبیل ۱۰۰% است. همچنین، عوارض جانبی در مصرف‌کنندگان زنجبیل به ندرت دیده شده، در حالی که در دیمن هیدرینات ۶۰% است.

مطالعات دیگری نشان داده‌اند که زنجبیل در مقایسه با متوکلوپرامید، در پیشگیری و درمان حالت تهوع و استفراغ کارایی بالاتری دارد و با عوارض جانبی کمتری همراه است. این گیاه همچنین به دلیل خاصیت ضدالتهابی، در تسکین درد و تورم مفاصل ناشی از استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید مؤثر است.

در مطالعات کلینیکی انجام شده در دانشگاه‌های ارومیه و بیرجند، مصرف روزانه قرص ومیگان نشان داد که می‌تواند التهاب و درد مفاصل و همچنین فشار خون و شاخص‌های التهابی عروقی را کاهش دهد. علاوه بر این، زنجبیل در تسکین دردهای قاعدگی در دیسمنوره اولیه به اندازه داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDS) مؤثر بوده و بدون عوارض جانبی گوارشی است.

مطالعه‌ای در دانشگاه علوم پزشکی قزوین نشان داد که مصرف دوره‌ای قرص ومیگان قبل و در ابتدای دوره قاعدگی می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای درد دیسمنوره اولیه را کاهش دهد.

کپسول زینتوما گل دارو

کپسول زینتوما، که از پودر ریشه زنجبیل به عنوان یک داروی درمان تهوع با زنجبیل ساخته شده است، به عنوان یک درمان موثر برای پیشگیری و کاهش تهوع و استفراغ در شرایط مختلفی مانند بارداری، شیمی درمانی، جراحی‌های گوناگون و بیماری حرکت استفاده می‌شود.

بررسی‌های بالینی نشان داده‌اند که زنجبیل در کاهش علائم تهوع و استفراغ زنان باردار (NVP) موثر است. مصرف روزانه یک گرم از پودر ریشه زنجبیل برای دست کم چهار روز در سه ماهه اول و دوم بارداری ایمن بوده و باعث کاهش شدت تهوع و تکرار استفراغ می‌شود، بدون آنکه خطری برای جنین ایجاد کند یا باعث زایمان زودرس یا سقط جنین شود.

تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی، به خصوص در فاز حاد، برای بیماران مبتلا به سرطان چالش بزرگی است. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف زنجبیل در کاهش این عوارض برای زنان مبتلا به سرطان پستان مفید است.

همچنین، زنجبیل در کاهش تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی تاثیر مثبت دارد. در یک مطالعه بالینی، مصرف ۵۰۰ میلی‌گرم پودر ریشه زنجبیل یک ساعت قبل از جراحی کوله‌سیستکتومی موجب کاهش شدت تهوع و دفعات استفراغ شده است.

ترکیبات فعال موجود در زنجبیل مانند ۶-جینجرول و ۶-شوگاول به عنوان آنتاگونیست‌های رسپتورهای سروتونین عمل می‌کنند و از این طریق به کاهش شدت تهوع و استفراغ کمک می‌کنند.

در یک مطالعه دوسوکور، تاثیر زنجبیل و دیمن هیدرینات بر تهوع و استفراغ ناشی از سفر مقایسه شد. گروهی که ۱.۹ گرم پودر زنجبیل مصرف کرده بودند، تهوع و استفراغ کمتری را تجربه کردند نسبت به گروهی که دیمن هیدرینات دریافت کرده بودند.

زنجبیل همچنین خواص ضدالتهابی دارد که از طریق مهار سنتز سیکلواکسیژناز و ۵-لیپواکسیژناز، به کاهش تولید پروستاگلاندین‌ها و لوکوترین‌ها کمک می‌کند، بنابراین مصرف آن در بیماران مبتلا به آستئوآرتریت و آرتریت روماتوئید، درد را کاهش می‌دهد.

در مطالعات بالینی، تاثیر زینتوما و مفنامیک اسید بر شدت درد دیسمنوره اولیه زنان مورد بررسی قرار گرفته است. زینتوما نسبت به مفنامیک اسید، اثر تسکینی بیشتری داشته است.

در یک مطالعه یک‌سوکور، زینتوما به عنوان یک داروی گیاهی بدون خطر و بدون عارضه، تسکینی قوی‌تری برای درد پس از زایمان در مقایسه با مفنامیک اسید ارائه داده است.