قند خون خطرناک چند است؟

قند خون خطرناک چند است؟ این پرسشی است که برای بسیاری افراد پیش می آید و می خواهند بدانند که قند خون خطرناک چند است و قند خون نرمال چند است؟

در این مطلب تلاش کرده ایم تا ضمن پاسخ دادن به این پرسش، شما را با محدوده نرمال قند خون و عوارض ناشی از قند خون بالا آشنا کنیم.

قند خون خطرناک چند است؟ قند خون نرمال چند است؟

قبل از اینکه بدانیم قند خون خطرناک چند است، باید بدانیم روش و معیار اندازه گیری قند خون چگونه است؟

قند خون معمولا به صورت عددی بر مبنای mg/dl بیان می شود. این واحد، میلی گرم بر دسی لیتر است.

دسی لیتر یا dl در اینحا به معنای «یک دهم لیتر» یا همان «۱۰۰ میلی لیتر» است و میلی گرم هم به معنای یک هزارم گرم است.

میلی گرم بر دسی لیتر قند خون به این معنا است که در هر صد میلی لیتر خالص خون، چه میزان قند وجود دارد.

اگر می خواهید بدانید که قند خون خطرناک چند است باید به شما بگوییم که هم زیادی پایین بودن قند خون و هم زیادی بالا بودن آن می تواند خطرناک باشد.

قند خون نرمال معمولا بین ۸۰ تا ۱۰۰ میلی گرم بر دسی لیتر است. این عدد در افراد مختلف می تواند اندکی متفاوت باشد.

به صورتی که در بعضی افراد حتی پایین آمدن قند خون تا محدوده ۷۰ هم خطرناک محسوب نمی شود و نرمال به حساب می آید.

همچنین محدوده بالایی قند خون هم می تواند گاهی اوقات در مواردی خاص، بیشتر از ۱۰۰ یا هم نرمال در نظر گرفته شود.

دیابت به زبان ساده چیست؟

وقتی غذایی می خوریم، مواد غذایی تجزیه شده و به صورت مواد قندی در آمده و وارد خون و از آنجا وارد سلول ها می شوند و به عنوان سوخت و انرژی لازم برای بدن مصرف می شوند.

ماده ای که قند را از خون گرفته و به داخل سلول هدایت می کند، هموگلوبین است که با گلیکولیزه شدن (چسبیدن به مولکول قند) آن را به داخل سلول هدایت می کند.

این عمل، توسط هورمونی به نام انسولین تحریک و تسهیل می شود و به همین دلیل است که افراد مبتلا به دیابت شدید، نیاز دارند که هورمون انسولین بیشتری را به طور تزریقی دریافت کنند.

حال اگر انسولین کلا در بدن تولید نشود و وجود نداشته باشد (دیابت نوع ۱) یا تولید آن کم شده باشد و یا سلول ها پاسخگویی کافی به آن نداشته باشند (دیابت نوع ۲)، قند موجود در خون وارد سلول ها نشده و در خون تجمع می کند و میزان قند خون به مرور بالا و بالاتر می رود.

در این حالت، گفته می شود که قند خون فرد بالا است و مبتلا به بیماری دیابت شده است.

این تجمع قند در خون می تواند باعث بروز مشکلات زیادی منجمله مشکلات کلیوی، مشکلات چشم و گوش، ترمیم نشدن زخم ها و … شود.

قند خون نرمال در سنین مختلف چند است؟

همان طور که کمی بالاتر گفته شد، محدوده قند خون نرمال در سنین مختلف و در افراد مختلف می تواند متغیر باشد.

به عنوان مثال، یک خانم باردار یا یک فرد مبتلا به دیابت می تواند قند خون بالاتری به عنوان قند خون نرمال داشته باشد ولی یک فرد بدون دیابت و بدون بارداری، قند خون کمتر.

به صورت خلاصه، قند خون نرمال در افراد مختلف به صورت زیر است:

فرد بزرگسال سالم و بدون بارداری: 80 تا ۱۰۰ ناشتا

فرد بزرگسال پره دیابتیک (در مرحله پیش دیابت) و بدون بارداری: 90 تا ۱۲۰ ناشتا

فرد بزرگسال سالم و باردار مبتلا به دیابت بارداری: حداکثر ۱۴۰ یک ساعت بعد از غذا و حداکثر ۱۲۰ دو ساعت بعد از غذا

فرد بزرگسال و باردار که از قبل سابقه دیابت داشته باشد: بین ۱۱۰ تا ۱۴۰ یک ساعت بعد از غذا و ۱۰۰ تا ۱۲۰ دو ساعت بعد از غذا

نکته:

برای افراد باردار از آنجا که ناشتایی هشت ساعته مجاز نیست، به جای قند خون ناشتا، قند خون یک ساعت بعد از غذا محاسبه می شود.

قند خون سه ماهه یا A1C در آزمایش خون چیست؟

قند خون سه ماهه که با علامت اختصاری A1C در آزمایش خون مشخص می شود، میزان متوسط قند خون را در طول سه ماه گذشته مشخص می کند.

این آزمایش نسبت به قند خون ناشتا بسیار معتبرتر بوده و برای تصمیم گیری درباره وضعیت دیابت یا سلامت فرد مهمتر است.

وقتی فرد دچار دیابت و بالا بودن قند خون باشد، هموگلوبین گلیکولیزه که گفتیم وظیفه هدایت قند آزاد در خون به داخل سلول را دارد، به میزان بیشتری در خون وجود دارد.

یعنی هموگلوبین هایی که قند را جذب کرده اند و منتظر ورود به سلول هستند اما امکان ورود به سلول را ندارند.

در آزمایش A1C مقدار این نوع هموگلوبین بررسی می شود و علت اهمیت این مورد هم آن است که مقدار این نوع هموگلوبین در طول سه ماه گذشته با دقت بالایی قابل ارزیابی است.

آزمایش A1C که به قند سه ماهه هم معروف است، به خوبی نشان می دهد که در طول سه ماهه گذشته چه مقدار هموگلوبین گلیکولیزه شده در خون تجمع داشته و امکان ورود به سلول ها را داشته یا نداشته اند و به این ترتیب وضعیت دیابت فرد را نشان می دهد.

قند خون سه ماهه یا آزمایش A1C بر خلاف قند خون ناشتا که در منزل و توسط دستگاه گلوکومتر قابل اندازه گیری است، معمولا توسط آزمایشگاه و با گرفتن نمونه خون انجام می شود.

اگر به دنبال یافتن پاسخ این پرسش هستید که قند خون خطرناک چند است، باید بگوییم که از نظر معیار آزمایش A1C، قند خون خطرناک بالاتر از ۷ در نظر گرفته می شود که روند تخریب کلیه ها و چشم و گوش را آغاز می کند.

قند خون سه ماهه نرمال یا محدوده نرمال A1C چند است؟

قند خون سه ماهه نرمال برای افراد عادی که دچار بیماری دیابت نباشند، روی عدد ۵.۷ تعیین شده است.

یعنی به طور متوسط در طول سه ماهه گذشته، ۵.۷ درصد از هموگلوبین آزاد خون، می توانند به صورت گلیکولیزه (گلوکز را جذب کرده و منتظر ورود به داخل سلول) باشند.

بیشتر از این عدد یعنی هموگلوبین هایی که قند را دریافت کرده و آماده ورود به سلول هستند، به طور غیرعادی بالا هستند و این می تواند نشان دهنده بالا بدون قند خون یا ابتلا به دیابت باشد.

این عدد، برای افراد در مرحله پره دیابتیک (مرحله پیش دیابتی) در حدود ۵.۷ تا ۶.۴ باشد.

قند خون خطرناک چند است؟

اکنون با توضیحاتی که داده شد تقریبا می دانیم که قند خون خطرناک چند است.

این معیار برای افراد دیابتی از نظر محاسبه قند ناشتا معمولا عدد خاصی را نمی توان ذکر کرد. اما اکثر پزشکان بر این نکته توافق دارند که میزان قند خون در افراد دیابتی بالاتر از ۱۸۰ میلی گرم بر دسی لیتر می تواند خطرناک باشد.

در این محدوده، روند تخریب بافت های بدن و آسیب به کلیه و چشم ها و گوش و پوست و … شروع می شود.

لذا افراد دیابتی باید به دقت مراقب قند خون ناشتای خود باشند.

اما برای اینکه بگوییم از نظر معیار قند سه ماهه یا همان آزمایش A1C قند خون خطرناک چند است، باید گفت که برای افراد دیابتی قند خون خطرناک بالاتر از ۷ است.

قند خون سه ماهه یا آزمایش A1C از نظر دقت، اعتبار بیشتری دارد و دضعیت دقیق تری را از قند خون شما به نمایش می گذارد.

لذا مهم است که اگر مبتلا به دیابت هستید، هر شش ماه یا هر سال حداقل یک بار آزمایش A1C را انجام دهید تا از وضعیت قند خون خود در طول ماه های گذشته به طور دقیق تری آگاه شوید.

در جدول زیر، تلاش کرده ایم تا دید بهتری را نسبت به قند خون نرمال در هر فرد و هر سنی برای شما توصیف کنیم.

پره دیابتیک یا مرحله پیش دیابت پیست؟

یک نکته که شاید برای شما محل ابهام باشد، اصطلاح «افراد پره دیابتیک» یا مرحله پیش دیابت است.

در توضیح این نکته باید گفت که افراد پره دیابتیک افرادی هستند که در مراحل ابتدایی حرکت به سمت ابتلا به دیابت هستند.

این افراد در صورتی که در سبک زندگی و تغذیه خود تغییراتی ایجاد کنند، می توانند از ابتلا به دیابت نجات یابند. ولی در صورت رعایت نکردن موارد توصیه شده توسط پزشکان، در آینده ای نه چندان دور به دیابت مبتلا خواهند شد.

از جمله مهمترین دلایل قرار گرفتن در مرحله پره دیابتیک، موضوعی به نام «مقاومت به انسولین» است که سلول ها در حال نشان دادن مقاومت نسبت به انسولین و جلوگیری از عملکرد درست انسولین جهت انتقال قند از خون به داخل سلول هستند.

این مقاومت به انسولین دلایل زیادی می تواند داشته باشد و مهمترین دلیل آن را شاید بتوان «سندروم متابولیک» دانست.

سندروم متابولیک حالتی است که فرد به طور همزمان دچار چاقی شکمی، قند خون بالاتر از ۱۰۰ و کمتر از ۱۲۵، فشار خون بالا و چربی خون بالا است و معمولا در اثر رژیم غذایی نامناسب به وجود می آید.

در مرحله پره دیابت، یکی از مهمترین اقدامات می تواند کنترل سندروم متابولیک باشد.

بعضی داروهای گیاهی مثل کپسول گلوکوبر در بازار وجود دارند که بطور اختصاصی برای استفاده افراد پره دیابتیک تولید شده و به درمان سندروم متابولیک می پردازند.

منبع: webmd