جلبک اسپیرولینا و خواص آن را بشناسید

جلبک اسپیرولینا چیست؟

جلبک اسپیرولیناArthrospira platensis که با نام علمی شناخته می شود، یکی از انواع جلبک‌های سبز-آبی است که به دلیل خواص غذایی و درمانی بی‌نظیر خود در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این جلبک به صورت طبیعی در دریاچه‌ها و آب‌های قلیایی یافت می‌شود و به دلیل محتوای بالای پروتئین، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها به عنوان یک سوپرفود شناخته می‌شود.

اسپیرولینا نوعی جلبک است که در آب شیرین یا شور رشد می‌کند. این جلبک به صورت مکمل، به شکل قرص یا پودر موجود است. مردم به دلیل خواص سلامتی آن از اسپیرولینا استفاده می‌کنند، زیرا این جلبک سرشار از مواد مغذی بوده و دارای خواص آنتی‌اکسیدانی است.

جلبک اسپیرولینا یکی از محبوب‌ترین مکمل‌های جهان است. این مکمل از یک موجود زنده تهیه می‌شود که در آب‌های شیرین و شور رشد می‌کند.

این جلبک نوعی سیانوباکتری محسوب می‌شود، که خانواده‌ای از میکروب‌های تک‌سلولی هستند و اغلب به عنوان جلبک‌های سبز-آبی شناخته می‌شوند. همانند گیاهان، سیانوباکتری‌ها می‌توانند از طریق فرایندی به نام فتوسنتز انرژی را از نور خورشید تولید کنند.

جلبک اسپیرولینا توسط آزتک‌های باستان مصرف می‌شد، اما هنگامی که ناسا پیشنهاد کرد که این جلبک می‌تواند در فضا برای استفاده فضانوردان پرورش یابد، دوباره محبوب شد.

این روزها مردم از جلبک اسپیرولینا برای افزایش سطح مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌های بدن خود استفاده می‌کنند، و می تواند در محافظت از بدن در برابر بیماری‌های مختلف مفید باشد.

مواد مغذی موجود در جلبک اسپیرولینا

ترکیبات جلبک اسپیرولینا چیست؟ این جلبک دارای ترکیبات غذایی بسیار غنی است که شامل موارد زیر می‌شود:

1. پروتئین‌ها: اسپیرولینا حاوی حدود ۶۰-۷۰ درصد پروتئین با کیفیت بالا و تمامی اسیدهای آمینه ضروری است.
2. ویتامین‌ها: این جلبک منبع غنی از ویتامین‌های گروه B (به ویژه B12)، ویتامین E و ویتامین K است.
3. مواد معدنی: اسپیرولینا حاوی مقادیر قابل توجهی از آهن، منیزیم، کلسیم، پتاسیم و فسفر است.
4. اسیدهای چرب ضروری: شامل اسید گاما لینولنیک (GLA) که یک اسید چرب امگا-۶ مفید است.
5. آنتی‌اکسیدان‌ها: فیکوسیانین، کاروتنوئیدها و دیگر ترکیبات آنتی‌اکسیدانی که به کاهش استرس اکسیداتیو کمک می‌کنند.

خواص درمانی اسپیرولینا

خواص درمانی جلبک اسپیرولینا چیست؟ اسپیرولینا دارای خواص درمانی متعددی است که در این بخش به طور خلاصه به برخی از آنها اشاره می‌شود و در ادامه مطلب توضیحات کامل تری را جع به آن خواهید خواند:

1. تقویت سیستم ایمنی: به دلیل محتوای بالای آنتی‌اکسیدان‌ها و فیکوسیانین، اسپیرولینا می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
2. کاهش التهاب: ترکیبات ضد التهابی موجود در اسپیرولینا می‌توانند به کاهش التهاب‌های مزمن کمک کنند.
3. بهبود سلامت قلب: اسپیرولینا می‌تواند به کاهش سطح کلسترول و فشار خون کمک کرده و بهبود سلامت قلب و عروق را فراهم آورد.
4. کمک به کنترل دیابت: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که اسپیرولینا می‌تواند به بهبود سطح قند خون و حساسیت به انسولین کمک کند.

جلبک اسپیرولینا برای لاغری و رژیم

استفاده از جلبک اسپیرولینا برای لاغری و رژیم به دلیل خواص زیر مورد توجه قرار گرفته است:

1. احساس سیری: پروتئین بالا و فیبر موجود در اسپیرولینا می‌تواند به ایجاد احساس سیری کمک کند و مانع از خوردن بیش از حد شود.
2. افزایش متابولیسم: مصرف اسپیرولینا می‌تواند به افزایش سرعت متابولیسم بدن کمک کرده و در فرآیند سوزاندن چربی‌ها موثر باشد.
3. کاهش اشتها: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که اسپیرولینا می‌تواند به کاهش اشتها و میل به خوردن غذاهای پرکالری کمک کند.

جلبک اسپیرولینا برای پوست و مو

خواص جلبک اسپیرولینا چیست که آن را برای پوست و مو مفید می‌سازد؟

1. تغذیه پوست: ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در اسپیرولینا می‌توانند به تغذیه و آبرسانی پوست کمک کنند.
2. کاهش آکنه و التهابات پوستی: ترکیبات ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی اسپیرولینا می‌توانند به کاهش آکنه و التهابات پوستی کمک کنند.
3. تقویت موها: پروتئین‌ها و مواد مغذی موجود در اسپیرولینا می‌توانند به تقویت و رشد موها کمک کرده و از ریزش مو جلوگیری کنند.

اسپیرولینا برای ورزشکاران

خواص جلبک اسپیرولینا چیست که آن را برای ورزشکاران مناسب می‌سازد؟

1. افزایش استقامت و انرژی: پروتئین بالا و ترکیبات انرژی‌زا در اسپیرولینا می‌توانند به افزایش استقامت و انرژی ورزشکاران کمک کنند.
2. کاهش استرس اکسیداتیو: آنتی‌اکسیدان‌های موجود در اسپیرولینا می‌توانند به کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از تمرینات شدید کمک کنند.
3. بازسازی عضلات: اسیدهای آمینه ضروری موجود در اسپیرولینا می‌توانند به بازسازی و تقویت عضلات پس از تمرینات ورزشی کمک کنند.

روش مصرف اسپیرولینا

روش مصرف جلبک اسپیرولینا چیست؟ اسپیرولینا به صورت پودر، کپسول یا قرص موجود است و می‌تواند به روش‌های مختلف مصرف شود:

1. افزودن به اسموتی‌ها و نوشیدنی‌ها: می‌توان پودر اسپیرولینا را به اسموتی‌ها، آب‌میوه‌ها یا نوشیدنی‌های ورزشی اضافه کرد.
2. مصرف به صورت کپسول یا قرص: اسپیرولینا به صورت کپسول یا قرص نیز موجود است که می‌توان آن را به راحتی به عنوان مکمل غذایی مصرف کرد.
3. استفاده در تهیه غذا: پودر اسپیرولینا می‌تواند به سوپ‌ها، سالادها و غذاهای دیگر اضافه شود.

عوارض احتمالی و موارد منع مصرف

عوارض احتمالی و موارد منع مصرف جلبک اسپیرولینا چیست؟

1. عوارض گوارشی: در برخی افراد می تواند مصرف اسپیرولینا باعث عوارض گوارشی مانند نفخ، یبوست یا اسهال شود.
2. آلرژی: برخی افراد می تواند به اسپیرولینا حساسیت داشته باشند و مصرف آن می‌تواند باعث علائم آلرژی شود.
3. تداخلات دارویی: اسپیرولینا می تواند با برخی داروها تداخل داشته باشد، بنابراین توصیه می‌شود قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
4. موارد منع مصرف: افرادی که به بیماری‌های خودایمنی مبتلا هستند یا مشکلات خاصی مانند فنیل‌کتونوریا دارند، باید از مصرف اسپیرولینا خودداری کنند.

۱۰ خاصیت اصلی جلبک اسپیرولینا

 

در اینجا ۱۰ کاربرد و فایده سلامتی مبتنی بر شواهد برای اسپیرولینا آورده شده است.

۱. غنی از بسیاری از مواد مغذی

اسپیرولینا مملو از مواد مغذی است. یک قاشق غذاخوری (tbsp) یا ۷ گرم از پودر خشک اسپیرولینا حاوی موارد زیر است:

• پروتئین: ۴ گرم
• تیامین (ویتامین B1): 14 درصد از ارزش روزانه (DV)
• ریبوفلاوین (ویتامین B2): 20 درصد از DV
• نیاسین (ویتامین B3): 6 درصد از DV
• مس: ۴۷ درصد از DV
• آهن: ۱۱ درصد از DV

همچنین حاوی مقادیر کمی از منیزیم، پتاسیم و منگنز است.

علاوه بر این، همین مقدار فقط ۲۰ کالری و کمتر از ۲ گرم کربوهیدرات دارد.

جلبک اسپیرولینا همچنین مقدار کمی چربی برای بدن فراهم می‌کند — حدود ۱ گرم در هر قاشق غذاخوری (۷ گرم) — که شامل هر دو اسید چرب امگا-۶ و امگا-۳ به نسبت تقریباً ۱.۵ به ۱ است.

به علاوه، کیفیت پروتئین اسپیرولینا عالی در نظر گرفته می‌شود و تمام اسیدهای آمینه ضروری که بدن شما نیاز دارد را تامین می‌کند.

نکته‌ای که باید توجه داشت این است که اغلب ادعا می‌شود جلبک اسپیرولینا حاوی ویتامین B12 است، اما این ادعا نادرست است. اسپیرولینا حاوی شبه ویتامین B12 است که اثر بخشی آن در انسان ثابت نشده است.

خلاصه

اسپیرولینا نوعی جلبک سبز-آبی است که در آب شور و شیرین رشد می‌کند. این جلبک بسیار مغذی بوده و منبع عالی پروتئین، مس و ویتامین‌های گروه B می‌باشد.

 

۲. دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی قدرتمند

ترکیب اصلی جلبک اسپیرولینا فیکوسیانین نام دارد که یک آنتی‌اکسیدان است و همچنین رنگ آبی منحصر به فرد آن را به وجود می‌آورد.

فیکوسیانین می‌تواند با مسدود کردن تولید مولکول‌هایی که التهاب را ترویج می‌دهند، به مقابله با استرس اکسیداتیو کمک کند و اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی چشمگیری ارائه دهد.

خلاصه

فیکوسیانین ترکیب فعال اصلی در اسپیرولینا است. این ترکیب دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی قدرتمندی می‌باشد.

 

۳. می تواند سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید را کاهش دهد

جلبک اسپیرولینا می‌تواند به کاهش کلسترول کل، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا کلسترول بد، و تری‌گلیسیرید کمک کند و در عین حال لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول خوب را افزایش دهد، که همگی از عوامل خطر برای بیماری قلبی هستند.

طبق یک بررسی، اسپیرولینا توانست به طور قابل توجهی این شاخص‌ها را در افراد مبتلا به سندرم متابولیک و اختلالات مرتبط بهبود بخشد.

خلاصه

مطالعات نشان می‌دهند که اسپیرولینا می‌تواند تری‌گلیسیرید را کاهش داده و سطح کلسترول را بهبود بخشد، که می تواند به حمایت از سلامت قلب کمک کند.

 

۴. محافظت از کلسترول LDL در برابر اکسیداسیون

ساختارهای چربی در بدن شما در معرض آسیب اکسیداتیو هستند. این فرآیند به عنوان پراکسیداسیون لیپیدی شناخته می‌شود که یک عامل اصلی بسیاری از بیماری‌های جدی است.

تحقیقات نشان داده‌اند که آنتی‌اکسیدان‌های موجود در اسپیرولینا می تواند در کاهش پراکسیداسیون لیپیدی به خصوص مؤثر باشند.

در واقع، یک مطالعه کوچک نشان داد که مکمل اسپیرولینا توانست پراکسیداسیون لیپیدی، التهاب و آسیب عضلانی ناشی از ورزش را در ۱۷ بازیکن راگبی کاهش دهد.

خلاصه

ساختارهای چربی در بدن شما می‌توانند اکسید شوند و باعث پیشرفت بسیاری از بیماری‌ها شوند. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که آنتی‌اکسیدان‌های موجود در جلبک اسپیرولینا می تواند به جلوگیری از این فرآیند کمک کنند.

 

۵. می تواند خواص ضد سرطانی داشته باشد

در حالی که مطالعات بیشتری مورد نیاز است، برخی شواهد نشان می‌دهند که اسپیرولینا دارای خواص ضد سرطانی است.

تحقیقات بر روی حیوانات نشان می‌دهد که اسپیرولینا می تواند به کاهش بروز سرطان و اندازه تومور در انواع مختلف سرطان کمک کند.

خلاصه

اسپیرولینا می تواند خواص ضد سرطانی داشته باشد. با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

 

۶. کاهش فشار خون

بررسی پنج مطالعه نشان داده است که مصرف روزانه ۱ تا ۸ گرم اسپیرولینا می‌تواند به طور قابل توجهی فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش دهد، به خصوص در افرادی که سطوح فشار خون بالایی دارند.

این کاهش به احتمال زیاد به دلیل افزایش تولید نیتریک اکسید، یک مولکول سیگنال‌دهنده که به شل شدن و گشاد شدن رگ‌های خونی کمک می‌کند، رخ می‌دهد.

خلاصه

اسپیرولینا می تواند تولید نیتریک اکسید را افزایش داده و سطوح فشار خون را کاهش دهد، که این امر می‌تواند یک عامل خطر مهم برای بسیاری از بیماری‌های مزمن باشد

 

۷. بهبود علائم رینیت آلرژیک

اسپیرولینا به عنوان یک درمان جایگزین محبوب برای علائم رینیت آلرژیک شناخته شده و شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد می‌تواند مؤثر باشد.

به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داده است که اسپیرولینا در بهبود علائم رینیت آلرژیک و کاهش التهاب، نسبت به ستیریزین (یک آنتی‌هیستامین مورد استفاده برای درمان آلرژی) مؤثرتر است.

البته نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد.

خلاصه

مکمل‌های جلبک اسپیرولینا می تواند در مقابل رینیت آلرژیک مؤثر باشند، اما تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

 

۸. می تواند موثر در مقابل کم خونی باشد

در بزرگسالان سالمند، کم خونی به طور نسبتاً متداول است و باعث احساس ضعف و خستگی طولانی مدت می‌شود.

یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۲۰ نشان داد که مصرف اسپیرولینا می‌تواند کم خونی را در زنان باردار در دوران دوم بارداری بهبود بخشد. همچنین، در سال ۲۰۲۱، محققان همچنین یافتند که این می تواند عوارض کمبود آهن را در کودکان جوان نیز بهبود بخشد.

با این حال، هنوز نیاز به مطالعات بیشتر و با کیفیت واقعی است.

خلاصه

تحقیقات نشان می‌دهد که اسپیرولینا می تواند در بهبود کم خونی در زنان باردار مؤثر باشد، همچنین در کمبود آهن در کودکان.

 

۹. می تواند قدرت و استقامت عضلات را بهبود بخشد

آسیب اکسیداتیو ناشی از ورزش، یکی از عوامل اصلی خستگی عضلانی است.

جلبک اسپیرولینا می تواند در کاهش این موضوع کمک کند، زیرا تحقیقات به بهبود قدرت و استقامت عضلات اشاره دارد.

در یک مطالعه دیگر، مکمل اسپیرولینا توانست جذب اکسیژن در حین تمرین دوچرخه‌سواری بازو را بهبود بخشد، و محققان یادداشت کردند که می تواند به عنوان یک کمک ارگونومیک برای افزایش عملکرد ورزشی عمل کند.

خلاصه

جلبک اسپیرولینا می تواند چندین مزایای ورزشی را فراهم کند، شامل افزایش استقامت و قدرت عضلات.

 

۱۰. می تواند کنترل قند خون را پشتیبانی کند

تحقیقات بر روی حیوانات نشان می‌دهد که اسپیرولینا می تواند به کاهش سطح قند خون کمک کند.

به هر حال، طبق یک بررسی در مورد هشت مطالعه بر روی انسان‌ها، مکمل اسپیرولینا با دوزهای متفاوت روزانه از ۰.۸ تا ۸ گرم می‌تواند سطوح قند خون ناشتا را به طور قابل توجهی در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش دهد.

به هر حال، اثر معنی‌داری بر سطوح قند خون پس از غذا خوردن یا سطوح هموگلوبین A1c که برای اندازه‌گیری کنترل قند خون در طولانی مدت استفاده می‌شود، وجود نداشت.

بنابراین، نیاز به تحقیقات بیشتر است.

خلاصه

بعضی شواهد نشان می‌دهند که جلبک اسپیرولینا می تواند با کاهش قابل توجه سطوح قند خون ناشتا، به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند. با این حال، نیاز به مطالعات بیشتری وجود دارد.

 

سوالات متداول درباره جلبک اسپیرولینا

اسپیرولینا چه تأثیری بر روی بدن دارد؟

اسپیرولینا شامل پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی است و خواص آنتی‌اکسیدانی دارد. این می‌تواند در مدیریت التهاب، قند خون، کلسترول و فشار خون کمک کند، به علاوه به مزایای دیگر.

چه کسانی نباید جلبک اسپیرولینا را مصرف کنند؟

اسپیرولینا به طور کلی به عنوان ایمن محسوب می‌شود. کمیته متخصصان اطلاعات مکمل غذایی (DSI-EC) اظهار داشته است که این موضوع بهداشتی ریسک اساسی را ایجاد نمی‌کند. با این حال، می تواند برخی از عوارض جانبی مانند مشکلات خوابیدن و مشکلات گوارش را ایجاد کند.

افرادی که داروهای کاهنده فشار خون، ایمونوساپرسانت یا کاهنده کلسترول مصرف می‌کنند، می تواند به دلیل تعامل با برخی از مواد شیمیایی موجود در اسپیرولینا نیاز به اجتناب از مصرف آن داشته باشند.

همیشه پیش از استفاده از اسپیرولینا با یک پزشک مشورت کنید، هر گونه دستورالعمل را با دقت دنبال کنید و مکمل‌های خود را از منابع معتبر تهیه کنید. برخی از محصولات می تواند با فلزات سنگین و سموم یا باکتری‌های دیگر آلوده شده باشند.

آیا خوردن اسپیرولینا به صورت هر روزه مفید است؟

بیشتر افرادی که از اسپیرولینا استفاده می‌کنند، تا ۱۰ گرم را روزانه تا ۶ ماه مصرف می‌کنند. یک پزشک می‌تواند در مورد این که چقدر و چقدر طول بکشد و چقدر مصرف کند، مشاوره دهد.

نتیجه‌گیری نهایی

اسپیرولینا نوعی از سیانوباکتری‌ها است — به طور معمول به عنوان جلبک‌های آبی-سبز اشاره می‌شود — که بسیار مغذی است.

مطالعات نشان می‌دهند که می تواند سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید را بهبود بخشد، اکسیداسیون را کاهش دهد، فشار خون را کاهش دهد و سطوح قند خون ناشتا را کاهش دهد. با این حال، نیاز به تحقیقات بیشتر وجود دارد.

اگر می‌خواهید این مکمل را امتحان کنید، در فروشگاه‌ها و آنلاین به طور گسترده موجود است. هم اکنون می توانید کپسول یا قرص اسپیرولینا را از داروخانه آنلاین درمانگیاه خریداری کنید.

منبع