پروپولیس یا بره موم چیست؟
برهموم (پروپولیس) چیست؟
آیا میدانستید که عسل تنها چیزی نیست که زنبورها تولید میکنند؟ زنبورها همچنین ترکیبی به نام پروپولیس را از شیره درختان سوزنیبرگ یا درختان همیشهسبز تولید میکنند.
هزاران سال پیش، تمدنهای باستانی از پروپولیس به دلیل خواص درمانی آن استفاده میکردند. یونانیها از آن برای درمان آبسهها استفاده میکردند. آشوریها آن را روی زخمها و تومورها قرار میدادند تا با عفونت مبارزه کرده و روند بهبودی را تسریع کنند. مصریها از آن برای مومیایی کردن اجساد استفاده میکردند.
ترکیب پروپولیس بسته به موقعیت زنبورها و نوع درختان و گلهایی که در دسترس دارند، ممکن است متفاوت باشد.
برای مثال، پروپولیس تولید شده در اروپا ترکیب شیمیایی متفاوتی نسبت به پروپولیس تولید شده در برزیل دارد. این تفاوتها میتواند برای محققان دشوار باشد تا نتیجهگیریهای عمومی در مورد فواید سلامتی آن داشته باشند.
در اینجا آنچه که باید در مورد فواید ادعایی پروپولیس بدانید، همچنین خطرات احتمالی ایمنی که باید قبل از استفاده از این مکمل با پزشک خود مشورت کنید، آورده شده است.
میخوای از این ماده جادویی استفاده کنی؟ 👈 شربت پروپولیس ساپلاس مدز رو ببین
ترکیبات درمانی در پروپولیس
محققان بیش از ۵۰۰ ترکیب مختلف در پروپولیس شناسایی کردهاند. بیشتر این ترکیبات از انواع پلیفنولها هستند. پلیفنولها آنتیاکسیدانهایی هستند که با بیماریها و آسیبها در بدن مبارزه میکنند.
بهطور خاص، پروپولیس حاوی پلیفنولهایی به نام فلاونوئیدها است. فلاونوئیدها در گیاهان بهعنوان یک روش محافظتی تولید میشوند. آنها معمولاً در غذاهایی یافت میشوند که به داشتن خواص آنتیاکسیدانی معروف هستند، از جمله:
- میوهها
- چای سبز
- سبزیجات
پروپولیس همچنین حاوی ترکیبات درمانی دیگری مانند آمینو اسیدها، ویتامینهای A، C و E، و مواد معدنی مانند پتاسیم و منیزیم است. دیگر اجزای طبیعی پروپولیس شامل گرده گل، موم و رزین میباشد.
آنچه که تحقیقات نشان میدهند
پروپولیس بهعنوان یک ترکیب با خواص ضدباکتریایی، ضدویروسی، ضدقارچی، آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی شناخته شده است. تحقیقات نشان میدهند که این خواص میتوانند به شکل زیر به نفع سلامتی شما باشند:
زخمها
پروپولیس دارای ترکیب خاصی به نام پینوسمبرین است که یک فلاونوئید با خاصیت ضدقارچی میباشد. این خواص ضدالتهابی و ضد میکروبی باعث میشوند که پروپولیس در درمان زخمها، مانند سوختگیها، مفید باشد.
یک مرور تحقیقاتی در سال ۲۰۱۹ همچنین اشاره میکند که پروپولیس ممکن است به تحریک تولید کلاژن در پوست کمک کند که میتواند روند بهبودی زخمها را تسریع کند.
تقویت سیستم ایمنی
پروپولیس همچنین بهعنوان یک تقویتکننده قوی سیستم ایمنی شناخته شده است. این ماده حاوی ترکیبات آنتیاکسیدانی و ضد التهابی است که میتوانند به تقویت دفاع طبیعی بدن کمک کنند. تحقیقات نشان میدهند که پروپولیس میتواند به افزایش تولید گلبولهای سفید خون که مسئول مبارزه با عفونتها هستند، کمک کند.
این ویژگی باعث میشود که پروپولیس در پیشگیری از بیماریهای عفونی و افزایش مقاومت بدن در برابر بیماریها مؤثر باشد
تبخال و زخمهای تناسلی
پمادهایی که حاوی ۳% پروپولیس هستند، مانند هرستات یا کولدسور-افاکس، می توانند به تسریع روند بهبودی و کاهش علائم تبخال و زخمهای ناشی از تبخال تناسلی کمک کنند.
یک مطالعه نشان داد که وقتی پروپولیس بهصورت موضعی سه بار در روز استفاده میشود، بهطور قابل توجهی سریعتر از زمانی که هیچ درمانی اعمال نشود، بهبودی در تبخال مشاهده شده است. محققان همچنین دریافتند که کرم پروپولیس نه تنها میزان ویروس هرپس در بدن را کاهش میدهد بلکه از بروز دوباره تبخال نیز جلوگیری میکند.
بهداشت دهان و دندان
یک مرور تحقیقاتی در سال ۲۰۲۱ نشان داد که پروپولیس ممکن است به درمان عفونتهای دهان و گلو و همچنین پوسیدگی دندان (حفرهها) کمک کند. محققان معتقدند که اثرات ضدباکتریایی و ضدالتهابی پروپولیس ممکن است در مراقبت کلی از دهان و دندان مفید باشد.
سرطان
پروپولیس همچنین پیشنهاد شده است که در درمان برخی از سرطانها نقش داشته باشد. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۱، پروپولیس ممکن است:
- از تکثیر سلولهای سرطانی جلوگیری کند.
- احتمال تبدیل سلولها به سلولهای سرطانی را کاهش دهد.
- مسیرهایی که سیگنالدهی سلولهای سرطانی را محدود میکنند مسدود کند.
- عوارض جانبی برخی از درمانهای سرطان، مانند شیمیدرمانی و رادیوتراپی، را کاهش دهد.
محققان همچنین پیشنهاد کردهاند که پروپولیس میتواند بهعنوان یک درمان مکمل — اما نه درمان اصلی — برای سرطان مورد استفاده قرار گیرد.
بیماریهای مزمن
تحقیقات نشان میدهند که برخی از اثرات ضد اکسیداسیونی پروپولیس ممکن است فواید بالقوهای برای بیماریهای قلبی، عصبی و ضد دیابتی داشته باشد.
طبق یک مرور تحقیقاتی در سال ۲۰۱۹، غذاها و مکملهای غنی از پلیفنولها مانند پروپولیس ممکن است خطر ابتلا به کلسترول بالا، بیماری قلبی و سکته مغزی را کاهش دهند.
همچنین در همان مرور ذکر شده است که پروپولیس ممکن است اثرات محافظتی عصبی در برابر بیماریهایی مانند اماس، بیماری پارکینسون و زوال عقل داشته باشد. با این حال، همچنان نیاز به تحقیقات بیشتری برای تأیید این که آیا این مکملها میتوانند از اختلالات عصبی جلوگیری کنند، وجود دارد.
علاوه بر این، یک مرور تحقیقاتی در سال ۲۰۲۲ پیشنهاد کرد که پروپولیس ممکن است در پیشگیری و درمان دیابت نوع ۲ مؤثر باشد. گفته میشود که فلاونوئیدهای آن ممکن است به کنترل ترشح انسولین کمک کنند.
با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا پروپولیس بهتنهایی میتواند هر یک از این فواید را ارائه دهد و اگر بله، در چه دوزهایی باید مصرف شود.
هشدارهای ایمنی
هنوز شواهد کافی برای تعیین ایمنی پروپولیس وجود ندارد و ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند.
اگر به عسل یا زنبور آلرژی دارید، احتمالاً به محصولات حاوی پروپولیس نیز واکنش نشان خواهید داد. پروپولیس همچنین ممکن است خود واکنشهای آلرژیک ایجاد کند، بهویژه اگر برای مدت طولانی استفاده شود. داشتن آلرژی به گرده گل ممکن است خطر واکنش آلرژیک به پروپولیس را افزایش دهد.
قبل از افزودن پروپولیس به برنامه درمانی خود، بهویژه اگر آلرژی یا آسم دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین مهم است که اگر در حال مصرف دارو یا مکملهای دیگری به غیر از پروپولیس هستید، قبل از مصرف این مکمل با پزشک مشورت کنید.
در حالی که یک مرور تحقیقاتی در سال ۲۰۲۲ به بررسی تقویت اثرات پروپولیس در ترکیب با برخی داروها مانند داروهای درمان دیابت نوع ۲ یا سرطان پرداخته است، یک مطالعه دیگر در سال ۲۰۱۷ هشدار میدهد که این مکمل ممکن است باعث افزایش خونریزی و تعامل با داروهایی مانند وارفارین شود.
کجا میتوان پروپولیس را پیدا کرد؟
پروپولیس را میتوان از داروخانهها، عسل فروشی ها یا فروشگاههای مواد غذایی سالم خریداری کرد. اشکال موضعی پروپولیس شامل کرمها، پمادها و لوسیونها است. پروپولیس همچنین میتواند بهصورت خوراکی مصرف شود و به شکل قرص، شربت و کپسول نیز در بازار موجود است.
در حال حاضر دوز مشخصی برای مصرف روزانه پروپولیس وجود ندارد زیرا تحقیقات بیشتری نیاز است. تولیدکنندگان ممکن است دوزی را در برچسب محصول پیشنهاد دهند. قبل از مصرف هرگونه مکمل پروپولیس، با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که این مکمل برای شما ایمن است.
منبع: Healthline
